دوره 76 (1402)
دوره 75 (1401)
دوره 74 (1400)
دوره 73 (1399)
دوره 71 (1397)
دوره 70 (1396)
دوره 69 (1395)
دوره 68 (1394)
دوره 67 (1393)
دوره 66 (1392)
دوره 65 (1391)
دوره 55 (1390)
دوره 54 (1390)
دوره 53 (1389)
دوره 52 (1388)
دوره 51 (1387)
دوره 50 (1386)
دوره 49 (1385)
دوره 48 (1384)
دوره 47 (1383)
دوره 46 (1382)
دوره 45 (1381)
دوره 44 (1380)
دوره 43 (1379)
دوره 42 (1378)
دوره 41 (1377)
دوره 40 (1376)
دوره 39 (1375)
دوره 38 (1374)
دوره 37 (1373)
دوره 36 (1372)
دوره 35 (1371)
دوره 34 (1370)
دوره 33 (1369)
دوره 32 (1363)
دوره 31 (1362)
دوره 30 (1357)
دوره 29 (1356)
دوره 28 (1355)
دوره 27 (1354)
دوره 26 (1353)
دوره 25 (1352)
دوره 24 (1351)
دوره 23 (1350)
دوره 22 (1349)
دوره 21 (1348)
دوره 20 (1347)
دوره 19 (1346)
دوره 18 (1345)
دوره 17 (1344)
دوره 16 (1343)
دوره 15 (1342)
دوره 14 (1341)
دوره 13 (1340)
دوره 12 (1339)
دوره 11 (1338)
دوره 10 (1337)
دوره 9 (1336)
دوره 8 (1335)
دوره 7 (1334)
دوره 6 (1333)
دوره 5 (1332)
دوره 4 (1330)
دوره 3 (1329)
دوره 2 (1328)
دوره 1 (1327)
علمی- پژوهشی بلاغت و دستور زبان فارسی
تُرکِ سن سن گوی من (بررسی بازتاب زبان و فرهنگ ترکی در دیوان خاقانی)

یوسف اصغری بایقوت

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 1-21

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10288

چکیده
  شکی در این نیست که بخشی از بن‌مایه‌های صور خیال شاعران و نویسندگان، تحت تأثیر محیط و قلمرو جغرافیایی آن‌ها شکل می‌گیرد و به نوعی در آثار ادبی آن‌ها انعکاس و بازتاب می‌یابد. این تأثیرپذیری در نویسندگان و شاعران با توجه به روحیّۀ لطیف و حسّاسی که دارند، بیشتر از دیگران بوده است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی پاسخ بدین سؤال است که آیا ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات حماسی و اسطوره
کیخسرو اژدهاکش

سجاد آیدنلو

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 23-45

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10296

چکیده
  بزرگ‌ترین کردار داستان­های حماسی- اساطیری، اژدهاکشی است. در روایت­های ملّی- پهلوانیِ ایران غیر از یلان سیستان شماری از شاهان نیز با اژدها، موجودات اژدهافش یا اژدهایانِ پیکرگردانیده می­ستیزند و آنها را می­کشند یا در بند می­کنند. کیخسروِ کیانی هم یکی از این شهریاران است که در مآخذِ معروف و روایات متداول دربارۀ او، به اژدها ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات داستانی
احمد محمود: روایتِ تاریخ و داستان در رمان «همسایه ها»

عباس باقی نژاد

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 47-66

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10295

چکیده
  احمد محمود نویسنده‌ای اقلیم‌گرا و رئالیست است که آثارش از طُرق مختلف با تاریخ، حوادث و اشخاص تاریخی ارتباط ‌یافته است. «همسایه‌ها» نخستین رمان این نویسنده است که درونمایۀ آن با تلفیقی از مستندات تاریخی، تخیل و خاطراتِ نویسنده تکوین یافته است. «همسایه‌ها» در عین داشتنِ خصوصیات یک روایت داستانی، مثل دیگر رمان‌های محمود، ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات داستانی
تحلیل روابط بیش متنی رمان کاخ اژدها با میراث متنی کهن

آرزو پوریزدانپناه‌کرمانی؛ زینب شیخ‌حسینی

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 67-89

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10290

چکیده
  «کاخ اژدها»، نخستین جلد از سه‌گانة «پارسایان و من» اثر «آرمان آرین»، اوّلین رمان اسطوره‌ای و یکی از موفّق‌ترین نمونه‌های رمان فارسی نوجوان است. ارتباط این رمان با متون کهن فارسی و میراث فرهنگی ایران درخور تأمّل است. این پژوهش با هدف نشان‌دادن ارتباط متنی میان رمان «کاخ اژدها» و متون پیش از آن با روش توصیفی‌تحلیلی ...  بیشتر

علمی- پژوهشی بلاغت و دستور زبان فارسی
نگرشی به مقولة « لفظ و معنا » در سبک هندی (با تأکید بر اشعار صائب)

محمد خاکپور

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 91-116

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10289

چکیده
  اعتقاد به اصالت «لفظ» یا «معنا» یکی از موضوعات بحث‌انگیز در سنّت ادبی و بلاغی ما بوده است؛ این‌که در شکل‌گیری آثار هنری، باید اعتبار و برجستگی را از آنِ شکل و صورت دانست یا محتوا، در طول اعصار و قرون، بحث درازدامنی را در میان طرفداران این دو دیدگاه به بار آورده است. این کشمکش پایان‌ناپذیر در عصر صفویّه یعنی دورۀ اوج و شکوفایی ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات حماسی و اسطوره
تحلیل خودگویی‌ها در شاهنامة فردوسی

شهرزاد رادمنش؛ ابولقاسم قوام؛ رضا اشرف زاده

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 117-137

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.8405

چکیده
  عمدۀ مختصات زبان در شاهنامۀ فردوسی، بر گفت‌وگو محوری استوار است، در جوار این گفتارها، ‌با خودگویی شخصیّت‌ها نیز مواجه می‌شویم. نقش خودگویی، برای گفت‌وگوهای تنهایی به ‌کار می‌رود و شیوه‎ای از روایت است که تجربیّات عاطفیِ شخصیّت‌های داستان، در سطوح مختلف ذهن، نشان داده می‌شود و به جریان سیّال ذهن نزدیک است. این مرحلۀ پیش از ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات داستانی
تحلیل ساختارشکنی و تقابلهای دوگانه در رمان «این خیابان سرعتگیر ندارد»

فریبا رحیمی؛ ناصر علیزاده خیاط؛ آرش مشفقی

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 139-167

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10285

چکیده
  تقابل‌های دوگانه و ساختارشکنانه در رمان‌های زن‌نوشته، با دست‌یابی به زبان و ویژگی‌های اصلی، با کاربرد فرهنگ و ایدئولوژی خاص زنانه در آثار ادبی سروکار دارد. این نوع نقد در آثار داستانی به دو شیوه انجام می‌شود: نخست، جلوه‌های زن که شخصیت و نقش زن را در داستان پررنگ می‌کند. دوم، نقد زنان که در آن به زنان نویسنده و آثار زن‌نوشته توجه ...  بیشتر

علمی- پژوهشی تصوف و عرفان
تأویل‏های منشوری عطّار از هبوط آدم

مجید رستنده؛ مبارک وحید

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 169-192

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10291

چکیده
  عطّار که انسی مستمر با قرآن کریم و احادیث داشته برابر مشرب فکری و نوع نگاه خویش، به نحوی گسترده به تأویل آیات و احادیث دست یازیده است. او در این فرآیند علاوه بر تأویل‌های ساده‌ساختار و تک بعدی، تأویل‌های چند بعدی (منشوری) هم دارد؛ به این صورت که او بارها و از مناظر مختلف به یک موضوع قرآنی یا روایی نگاه کرده و هر بار تأویلی متفاوت از ...  بیشتر

علمی- پژوهشی تصوف و عرفان
تحلیل پارادوکس در منطق‌الطیر عطار و روانشناسی یونگ

لیلا غلامپورآهنگرکلایی؛ محمود طاووسی؛ شهین اوجاق علیزاده

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 193-213

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10284

چکیده
  پارادوکس به‌عنوان یک آرایۀ بدیعی در ادبیات فارسی، یکی از عوامل زیبایی و برجسته‌سازی در آثار ادبی محسوب می‌شود. عطار از این آرایۀ ادبی به‌فراوانی در آثار خود استفاده نموده است. این پژوهش در نظر دارد تا کاربرد این آرایۀ بدیعی را در منطق‌الطیر و روان‌شناسی یونگ بررسی و تحلیل نماید. مطابق نتایج، عطار به یاری سیمرغ و یونگ به کمک کهن‌الگوی ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات غنایی و تعلیمی
بررسی پیوند عاطفه و تصویر در غزلیات شمس

زیبا قلاوندی؛ محسن نورپیشه قدیمی

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 215-239

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10292

چکیده
  تصویر به‌عنوان بخشی از پیام، واسطۀ عاطفی گوینده و مخاطب است. بررسی اجزای سازندۀ تصویر و تأثیری که بر مخاطب می‌گذارد، می‌تواند ما را از میزان هیجان و عاطفۀ شاعر آگاه کند؛ تنوّع و پویایی تصویر، موجب ماندگاری آن در ذهن مخاطب و در نتیجه انتقال بیشتر عاطفه می‌گردد. در این مقاله ابتدا به نقد و بررسی نظریه‌های مرتبط با عاطفه و تصویر و تأثیر ...  بیشتر

علمی- پژوهشی بلاغت و دستور زبان فارسی
بازی‌های هنری با نام‌واژه‌ها؛ تأملی در یکی از ویژگی‌های سبکی نظامی

سعید کریمی قره بابا

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 241-265

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10287

چکیده
  بازی‌های هنری با واژه‌ها یکی از نقاط ثقل جمال‌شناسی شعر نظامی است. بخش چشمگیری از این بازی‌های هنری در خمسه با نام‌ شخصیت‌های داستانی صورت گرفته است. نظامی با چهل‌ویک نام‌واژه‌ در مجموع حدود چهار صد بار، بازی ‌هنری ترتیب داده‌ است. بیشترین تعداد بازی‌ها با نام‌های شیرین، شکر، ماهان، شبدیز، گور (بهرام) و لیلی انجام ‌شده‌ است. ...  بیشتر

علمی- پژوهشی بلاغت و دستور زبان فارسی
کاربرد تشبیه و استعارۀ تلمیحی در بیان تجربۀ عرفانی و مقدمات آن (بر اساس منطق الطیر)

تمنا گل بابائی اصل؛ محمد غلامرضایی؛ احمد خاتمی؛ رقیه صدرایی

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 267-305

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10293

چکیده
  شعر تجلی‌گاه تصویرهای شاعرانه و هنری است. این تصویرها با استفاده از علم بیان و شگردها و ابزارهای گوناگون آن شکل می‌گیرد. شاعر عارف با این تصویرها، تجارب عرفانی و مقدمات آن را بازآفرینی می‌کند. از مهم‌ترین ابزارهای این بازآفرینی در ذهن شاعران عارف ازجمله عطار نیشابوری، «تشبیه»، «استعاره» و «تلمیح» است. او در منطق‌الطیر ...  بیشتر

علمی- پژوهشی ادبیات غنایی و تعلیمی
تأثیر و بازتاب نظام طبقاتی و استبدادی در متون تعلیمی منثور فارسی (با تکیه بر اندرزنامه‌های سیاسی قرن پنجم تا هفتم)

فاطمه مهربانی ممدوح؛ حسین صدقی

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 307-333

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10286

چکیده
  ادبیات و اجتماع تأثیر متقابلی بر یکدیگر دارند و ادبیات را می‌توان بازتاب واقعیت‌های اجتماعی دانست. یکی از جلوه‌های تأثیرگذاری،‌ تأثیری است که نظام طبقاتی و حکومت استبدادی بر اجتماع و روابط افراد می‌گذارد و ادبیات به‌عنوان اصلی‌ترین نمود اجتماعی آن را در خود بازتاب می‌دهد. نظام طبقاتی (سلسله‌مراتبی) یک سیستم فراگیر اجتماعی است ...  بیشتر

علمی- پژوهشی شعر معاصرایران
سبک‌شناسی انتقادی شعر شاملو (بررسی لایه‌های بلاغی و کاربرد‌شناختی)

فریبا میرزامحمدنیا؛ محمد علی گذشتی؛ عالیه یوسف فام

دوره 72، شماره 240 ، اسفند 1398، صفحه 335-356

https://doi.org/10.22034/perlit.2020.10294

چکیده
  سبک‌شناسی انتقادی رویکرد جدیدی است که ریشه در زیبایی‌شناسی انتقادی دارد و به تأثیر از دیدگاه‌های مکتب فرانکفورت پدید آمده است. بررسی متغیرهای سبکی یک متن از منظر انتقادی به کشف ایدئولوژی متن و چگونگی رابطة متن با مرکز سلطه منتهی می‌شود. در اشعار شاملو از منظر سبک‌شناسی انتقادی لایة کاربردشناختی و لایة بلاغی و واژگانی قابل‌بررسی ...  بیشتر