نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور اورمیه، ایران
چکیده
بزرگ‌ترین کردار داستانهای حماسی- اساطیری، اژدهاکشی است. در روایتهای ملّی- پهلوانیِ ایران غیر از یلان سیستان شماری از شاهان نیز با اژدها، موجودات اژدهافش یا اژدهایانِ پیکرگردانیده میستیزند و آنها را میکشند یا در بند میکنند. کیخسروِ کیانی هم یکی از این شهریاران است که در مآخذِ معروف و روایات متداول دربارۀ او، به اژدها اوژنی شناخته شده نیست امّا داستان رویارویی وی با اژدها روایت اصیل و کهنی است که پیشینۀ آن احتمالاً به منابعِ ایرانِ پیش از اسلام میرسد و دو گزارشِ متفاوت از آن در منابعِ عربی و فارسی بازمانده است. گزارش نخست در سنی ملوکالارض و الانبیای حمزۀ اصفهانی و سپس همایوننامۀ زجّاجی و تاریخ گزیده و نزهتالقلوب مستوفی است که در آن کیخسرو اژدهایی را در کوه کوشید مابین فارس و اصفهان میکشد و دیگری، روایتِ واحدِ تاریخ قم که این پادشاه برای دفع زیانکاریِ اژدها به منطقۀ قم میآید و اژدها از دست او میگریزد. داستان اژدهاکشیِ کیخسرو به دلیلِ نیامدن در متون مهم و تأثیرگذاری چون شاهنامه و تاریخ طبری و نیز برجستهتر بودنِ وجهِ قدسی و معنویِ این شاه نسبت به جنبۀ پهلوانی و جنگاوریِ او، ناشناخته و بهدور از توجّه مانده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Keyxosrowof dragon-destroyer
نویسنده [English]
- sajjad Aydinloo
Associate Professor of Persian Language and Literature/ Payame Noor University of Urmia, Iran
چکیده [English]
The greatest act of epic-mythological stories is kill the dragon. Other than Sistan’sheroes in Iran’s gladiatorship-national narratives, a number of kings also fight with dragon, creatures like dragon and dragons that have changedand they kill or capture them.In well-known sources and common narrations about him,Keixosrow Kiani is also one of these kings whohe is not a dragon race, but the story of his confrontation with the dragon is a genuine and ancient narrative that its background may be pre-Islamic sources of Iran and two different reports have survived in Arabic and Persian sources.The first report is in the book of “history of the Senii of the Moluk al-arz va al-anbia” written by Hamze Isfahani and then Zajjaji’sHomayoon nameh and Tarikhe Gozideh and Mostofi’sNozhat al goloob, in which Kexosrowkilled a dragon on the mountain between Fars and Isfahan and the other is the history narrative of Qom that the king is going to Qom to keeping back the dragon’s damage and the dragon escapes from her.The story of killing the dragon by Keyxosrowdue to lack of it in important and impressive texts such as Shahnameh and Tabari historyandagain tobe more prominent of the sacred and spiritual aspect of the king than his warfare and gladiatorship remained unknown and far from attention.
کلیدواژه‌ها [English]
- The seni of the Moluk al-arzva al-anbia
- Qomhistory
- Keyxosrow
- dragon
- killing the dragon
', './data/perlit/coversheet/cover_fa.jpg'))