نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• فریبا میرزامحمدنیا ¹
• محمد علی گذشتی ²
• عالیه یوسف فام ³

¹ دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی, واحد علوم و تحقیقات تهران مرکز , دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی, دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی تهران. ایران

³ استادیار زبان و ادبیات فارسی, واحد تهران مرکز،دانشگاه آزاداسلامی , تهران. ایران

چکیده

سبک‌شناسی انتقادی رویکرد جدیدی است که ریشه در زیبایی‌شناسی انتقادی دارد و به تأثیر از دیدگاه‌های مکتب فرانکفورت پدید آمده است. بررسی متغیرهای سبکی یک متن از منظر انتقادی به کشف ایدئولوژی متن و چگونگی رابطة متن با مرکز سلطه منتهی می‌شود. در اشعار شاملو از منظر سبک‌شناسی انتقادی لایة کاربردشناختی و لایة بلاغی و واژگانی قابل‌بررسی هستند. ذیل لایة کاربردشناسی به بررسی دو متغیر سبکی تکثیر معنا و نوع نگاه هنجارشکن شاملو به اسطوره‌ها پرداخته شده و تحلیل این شاخصه‌ها به یاری نظریة زیبایی‌‌شناسی انتقادی صورت پذیرفته است. ذیل لایة‌ بلاغی و واژگانی دو متغیر سبکی باستان‌گرایی و تکرار مورد واکاوی قرار گرفته که از منظر زیبایی‌شناسی انتقادی این شاخصه‌ها در خدمت هنجارگریزی زمانی و تقبیح الگوی قدرت در دوران مدرن و نفی سلطه و سرکوب قرار می‌گیرند. در این بررسی‌ها، اشعار شاملو در موضعی نفی‌گرا نسبت به مرکز سلطه قرار دارند. او به یاری شاخصه‌های سبکی، تک‌ساحتی شدن انسان مدرن و الگوی قدرت در جوامع معاصر را نقد می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• زیبایی‌شناسی انتقادی
• سبک‌شناسی انتقادی
• شاملو

20.1001.1.22517979.1398.72.240.14.0

موضوعات

• شعر معاصرایران

عنوان مقاله [English]

Critical stylistics of Shamloo's poetry (Exploring rhetorical and pragmatic layers)

نویسندگان [English]

• fariba mirzamohammadnia ¹
• mohamad ali gozashti ²
• aliyeh yuseffam ³

¹ PhD candidat of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Islamic Azad University, Tehran Branch, Tehran, Iran

² Associate Professor of Persian Language and Literature, Islamic. Branch of Central Tehran Azad University,, Tehran.Iran

³ Assistant Professor in Persian Language and Literature, Branch of Central Tehran, Islamic Azad University,, Tehran, iran

چکیده [English]

Critical stylistics is a new approach rooted in critical aesthetics that has emerged from the perspectives of the Frankfurt School.. The study of stylistic feature of a text from a critical point helps us understand how the text is related to the power and what the ideology of the text is. In Shamlou's poems, from the point of view of critical stylistics, the layer of pragmatics and rhetorical and lexical layers can be examined. From the perspective of the pragmatic layer we can study propagation of meaning and deviation on the poems of Shamlou. The analysis of these indicators has been done with the help of critical aesthetic theory. From the perspective of the rhetorical and lexical layers we can study archaism and repetition. From an aesthetic point of view, these attributes are explained deviation on the poems and criticism of power in modern times. In these studies, Shamlou's poems are in a negated position toward the center of domination. He criticizes the one-dimensional man in modern times and also the pattern of power in contemporary societies.

کلیدواژه‌ها [English]

• Critical Aesthetics
• Critical stylistics
• shamlou