نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

2 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

3 استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب

چکیده

تقابل‌های دوگانه و ساختارشکنانه در رمان‌های زن‌نوشته، با دست‌یابی به زبان و ویژگی‌های اصلی، با کاربرد فرهنگ و ایدئولوژی خاص زنانه در آثار ادبی سروکار دارد. این نوع نقد در آثار داستانی به دو شیوه انجام می‌شود: نخست، جلوه‌های زن که شخصیت و نقش زن را در داستان پررنگ می‌کند. دوم، نقد زنان که در آن به زنان نویسنده و آثار زن‌نوشته توجه می‌شود. رمان «این خیابان سرعت‌گیر ندارد» اثر مریم جهانی، یکی از رمان‌های زن‌محوری است که در سال‌های اخیر با دغدغۀ بررسی دنیای زنان جای خود را در میان رمان‌های معاصر فارسی باز کرده است. با توجه به اهمیت این رمان در جریان رمان‌های زن‌نوشته در ادبیات داستانی پس از انقلاب، این جستار به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر عناصر ساختارشکنی تلاش کرده است به واکاوی عناصر زن‌نوشته‌های ادبیات معاصر در این رمان بپردازد و به این نتیجه دست یافته است که این رمان مدرنیستی به شیوۀ ساختارشکنانه در پی ایجاد تردید در تقابل دوگانۀ مرد و زن است. ازاین‌جهت، شخصیت‌های زن داستان موقعیت و هویت زنانۀ خویش را محصول روابط اجتماعی تحمیلی مردسالار می‌دانند که مردان و اقتدار زبان مردانه برایشان آفریده است. زبان نوشتاری متن به سبب انعکاس باورها، جهان‌بینی و عواطف زنانه، برجسته کردن تظلم زنانه در تقابل با مرد، توجه به حس بیزاری و هراس در زنان، حس استقلال زنانه، اعتراض به نگاه سرکوبگر مردانه و پاسخ به آن با شعار «من یک زنم، اما می‌توانم بهتر از یک مرد باشم» و غیره، تلاشی برای رسیدن به سبک زن‌نوشتاری به شمار می‌رود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The analysis of dichotomous deconstruction and contradictions in the novel "This street has no speed"

نویسندگان [English]

  • fariba rahimi 1
  • Naser Alizadeh khayyat 2
  • arash moshfegi 3

1 PhD candidate of Persian language and literature/ Bonab branch/ Islamic Azad university/ Bonab,Iran

2 Professor of Persian Language and Literature/Azerbaijan Shahid Madani University

3 Assistant Professor of Persian Language and Literature/ Bonab Branch, Islamic Azad University/ Bonab

چکیده [English]

Abstract
Dual oppositions are one of the most important functions of human collective mind. For the first time, Nikolai Trojistov, a phonologist (1890-1938), referred to the term "double contrasts." This issue has been particularly respected by constructivist theorists, and novelists have either asked for it or used it unwittingly in the narrative structure of their stories. Given the importance of the novel "This street is not accelerating", in the post-revolution literature, this essay attempts, in a descriptive-analytical way based on deconstruction elements, to examine the elements of women in the writings of contemporary literature in this novel. And has come to the conclusion that this modernist novel, in a deconstructive way, seeks to create doubts about the duality of man and woman. The apparent dual opposite of this novel is patriarchal / feminist thinking. For this reason, female characters find that their status and identity are the product of patriarchal imposed social relationships that created men and authority for the male language. The written language of the text is due to the reflection of beliefs, worldviews and emotional affairs, highlighting women's oppression in confrontation with the man, paying attention to the sense of hatred and fear in women, the sense of women's independence in the main character of the novel, protesting the male repressive and responding to With feminist criticism, deconstruction etc., it is an attempt to express contradictions in a patriarchal society .
Keywords: women, writing, deconstruction, gender, world Mary

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Female-Written
  • Deconstruction
  • Language
  • Gender
  • maryam jahani
-        باقری، خسرو (1382) مبانی فلسفی فمینیسم. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
-        برسلر، چارلز (1389) درآمدی بر نظریه ها و روش های نقد ادبی. ترجمۀ مصطفی عابدینی فرد. تهران: نیلوفر.
-        بیسلی، کریس (1385) چیستی فمینیسم. ترجمۀ محمدرضا زمردی. تهران: روشنگران و مطالعات زنان. پاینده، حسین (1382) گفتمان نقد (مجموعه مقالات). تهران: روزنگار.
-        تانگ، رزمری (1387) درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی. ترجمۀ منیژه نجم عراقی. چاپ سوم. تهران: نی.
-        تایسن، لوئیس (1387) نظریه های نقد ادبی معاصر. ترجمۀ مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز و حکایت قلم نوین.
-        ترادگیل، پیتر (1376) زبان شناسی اجتماعی: درآمدی بر زبان و جامعه. ترجمۀ محمد طباطبایی. تهران: آگاه.
-        تسلیمی، علی (1390) نقد ادبی (نظریه های ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی). چاپ دوم. تهران: کتاب آمه.
-        جهانی، مریم (1397) این خیابان سرعت‌گیر ندارد، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
-        دوبووار، سیمون (1380) جنس دوم. جلد اول. ترجمۀ قاسم صنعوی. تهران: توس.
-        دولتی، غزاله و دیگران (1388) بررسی مبانی فلسفی؛ اخلاقی، کلامی و آثار علمی فمینیسم. قم: دفتر نشر معارف.
-        رابینز، روت (1389) فمینیسم های ادبی. ترجمۀ احمد ابومحبوب. تهران: افراز.
-        رودگر، نرجس (1388) فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش ها، نقد. قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
-        زیبایی نژاد، محمدرضا (1382) فمینیسم و دانش های فمینیستی. قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
-        عبدالکریمی، سپیده (1392) فرهنگ توصیفی زبان شناسی اجتماعی، تهران: گل آذین.
-        فتوحی، محمود (1391) سبک شناسی، تهران: سخن.
-        فرخزاد، فروغ (1342) تولدی دیگر. تهران: مروارید.
-        فروید، زیگموند (1382) زیگموند فروید. ترجمۀ محمد مبشری. تهران: ماهی.
-        فریدمن، جین (1381) فمینیسم. ترجمۀ فیروزه مهاجر. چاپ سوم. تهران: آشیان.
-        قاسم زاده، سید علی و فاطمه سرباز (1392) «تحلیل روان شناختی- مدرنیستی رمان بی وتن بر مبنای نظریۀ بیداری قهرمان درون». مجلۀ پژوهش های ادبی. شمارۀ 42: 113- 142.
-        کلیگز، مری (1388) درسنامۀ نظریۀ ادبی. ترجمۀ جلال سخنور، الاهه دهنوی و سعید سبزیان. تهران: اختران.
-        کورس، مایر (1387) فمینیسم و زیبایی شناسی. ترجمۀ افشنگ مقصودی. تهران: گل آذین.
-        لوبروتون، داوید (1392) جامعه‌شناسی بدن. ترجمۀ ناصر فکوهی. تهران: ثالث.
-        محمدی اصل، عباس (1388) جنسیت و زبان شناسی اجتماعی. چاپ دوم. تهران: گل آذین.
-        مشیرزاده، حمیرا (1382) از جنبش تا نظریۀ اجتماعی. چاپ چهارم، تهران: پژوهش شیرازه میرعابدینی، حسن (1377) صد سال داستان‌نویسی در ایران ویراست دوم. تهران: چشمه.
-        میل، جان استوارت (1379) انقیاد زنان. ترجمۀ علاءالدین طباطبایی. تهران: هرمس.
-        نیکوبخت، ناصر و دیگران (1391) «روند تکوین سبک زنانه در آثار زویا پیرزاد: تحلیلی بر پایۀ سبک شناسی فمینیستی». مجلۀ نقد ادبی. دورۀ 5. شمارۀ 18: 119- 152.