نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو رسمی هیأت علمی - ایران - رفسنجان دانشگاه ولی عصر (عج) دانشکده ادبیات - گروه ادبیات فارسی - رفسنجان، ایران

2 فارغ التحصیل

3 زبان فارسی - ادبیات و علوم انسانی - ولی عصر (عج) رفسنجان، ایران

چکیده

سه‎گانه (Trilogy) یکی از ژانرهای قدیمی در ادبیات نمایشی و داستانی غرب است. نویسندگان مشهوری از زمان یونان باستان تاکنون، آثاری آفریده‎اند که جامعۀ نقد ادبی با در نظر گرفتن معیارهایی مشخص و پیکره‌بندی‌ای مستحکم ازنظر تعاریف و مصادیق، آن‎ها را به نام تریلوژی شناخته ‎است. در سال‌های اخیر این ژانر وارد ادبیات داستانی فارسی شده و در قالب‎های فیلم‌نامه، مجموعه‎های داستان کوتاه و رمان، آثاری چند که بررسی مهم‌ترین آثار داستانی آن‌ها، موضوع این مقاله ‎است، در این راستا پدید ‎آمده ‎است. ازآنجاکه سه‎گانه‎نویسی در ایران تازگی دارد و محقّقان ایرانی به تبیین ماهیّت و معیارهای آن نپرداخته‎اند، این پژوهش، تلاش ‎می‎کند، میزان انطباق این آثار را با مختصّات سه‎گانه‎نویسی که در تعاریفِ معتبر این ژانر؛ نیز در سه‎گانه‎های شاخص و مشهور چون «اورستیا» اثر آشیل و «سه‎رنگ» اثر کیشلوفسکی بازتاب‎ یافته ‎است، واکاوی ‎کند. بر اساس یافته‎های این پژوهش، نویسندگان ایرانی این آثار، در ذهن خود تصوّر جامع و منسجمی از مفهوم سه‎گانه و مختصّات و معیارهای آن نداشته‎اند؛ لذا آثار آن‌ها را می‎توان کم‌وبیش، با تساهل و تسامح، سه‎گانه تلقّی کرد و اساساً هیچ‌یک از آن‌ها واجد شرایط تامّ، در این ‎زمینه نیستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Persian fiction trilogy from thoughts to reality

نویسندگان [English]

  • saeed hatami 1
  • reza bardestani 2
  • Hamid Jafari Qarye ali 3

1 Faculty member - vali - e - asr University rafsanjan - iran

2 EDUCATED

3 Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature, Vali-e-Asr University Rafsanjan, Iran

چکیده [English]

Abstract
Trilogy is one of the oldest genres in dramatic literature and Western fiction. Famous writers from ancient Greece to the present have created phenomena; that literary criticism community, considering specific criteria and strong configuration, in terms of definitions and examples, has known them as trilogy. In recent years, this genre has entered the Persian fiction literature, and in the form of screenplays, short story collections, and novels, a few phenomena whose most important phenomena of fiction are the subject of this article, it has emerged in this direction. Since trilogy is new in Iran, and Iranian scholars have not explained its nature and criteria, this research tries, the degree of conformity of these phenomena with the trilogy writing coordinates found in the valid definitions of this genre; also reflect on the famous and index trilogy such as "Oresteia" by Achilles and "Three Colors" by Kieslowski. Based on the findings of this study, the Iranian authors of these phenomena did not have a comprehensive and coherent idea in your mind of the trilogy concept and its coordinates and criteria; therefore, their phenomena can be considered more or less trilogy with tolerance, and basically none of them are fully qualified in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • trilogy
  • trilogy writing
  • coordinates
  • Persian fiction trilogy
- شیل، (1393)، اورستیا، ترجمه محمود حسینی‌زاد (از ترجمه آلمانی پتر اشتاین)ف تهران: آگه.
- آیسخولوس،1390، مجموعۀ آثار، مترجم عبدالله کوثری، چاپ نخست، تهران: نشر نی.
- انوشه، حسن، (1375)، دانشنامۀ ادب فارسی، ج2، ، تهران: سازمان چاپ و انتشار.
- وستر، پل، (1384)، سه‌گانۀ نیویورک، ترجمۀ ش‍ه‍رزاد ل‍ولاچ‍ی‌ و خجسته کیهان، تهران: افق.
- جوادی، محمد، (1396) «سه‌گانه گذرگاه جاستین کرونین نقد و بررسی شد»، فصل‌نامۀ نقد کتاب.
faslnameh.org/content/156
- حسینی‌زاد، محمود، (1383)، سیاهی چسبناک شب، تهران: کاروان.
- حسینی‌زاد، محمود، (1390)، این برف کی آمده...، تهران: نشر چشمه.
- حسینی‌زاد، محمود (1392)، آسمان کیپ ابر، تهران: انتشارات زاوش.
- داد، سیما، (1393)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ ششم، تهران: مروارید.
- سپاسگزار، حوریه، (1394) «هم‌نشینی با مرگ، روایت یک تریلوژی»، ماهنامۀ آزما، شمارۀ 111، صص15-10.
- شکیبادل، محمد، (1383) «تریلوژی فمینیستی تهمینۀ میلانی از شعار تا واقعیت»، مجلۀ حوراء، شمارۀ3، صص:15- 12
- شهری، جعفر، (1357)، شکر تلخ، تهران: امیرکبیر. 
- شهری، جعفر، (1352) گزنه، تهران: کاوه.
- شهری، جعفر، (1378) ، قلم سرنوشت، تهران: معین.
- فرهنگ دانشگاهی ماریام وبستر، (1386)، تهران: زبان مهر.
- فرهنگ واژه‎های مصوب فرهنگستان، (1384)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- کاظمی، فریبا، (1377) «گفتگو با جعفر شهری، پژوهشگر ادبیات عامیانه»، مجله ادبیات داستانی، ش:47، صص: 96-92.
- کرونین، جاستین، (1392) گذرگاه، تهران: کتاب‌سرای تندیس.
- کلهر فریبا، (1390)، پایان یک مرد، تهران: نشر مرکز.
- کلهر فریبا، (1390)، شروع یک زن، تهران: ققنوس.
- کلهر فریبا، (1390)، شوهر عزیز من، تهران: آموت.
- کیشلوفسکی کریستف، (1389) ،زندگی دوگانۀ ورونیک، ترجمۀ محمد ارژنگ، ، تهران: نشر نی.
- کیشلوفسکی کریستف،   (1380)، ف‍ی‍ل‍م‍ن‍ام‍ۀ‌ س‍ه‌ رن‍گ، ترجمۀ ن‍وش‍ی‍ن‌ ح‍س‍ی‍ن‌ درب‍ن‍دی، تهران: آتیه. ‌
- محمدی، کامران، (1387)،آنجا که برف ها آب نمی‌شوند، چاپ جهارم، تهران: نشر چشمه.
- محمدی، کامران،  (01393) ،بگذارید میترا بخوابد، چاپ سوم، نشر چشمه.
- محمدی، کامران، (1391)،اینجا باران صدا ندارد، چاپ نخست، نشر چشمه.
- محمدی، کامران، (1391) اینجا باران صدا ندارد منتشر شد، همشهری آنلاین
www.hamshahrionline.ir/news/174881
- محمود، احمد، (1357)، همسایه ها، تهران: امیرکبیر(افست)
-  محمود، احمد، (1361)، زمین سوخته، چاپ دوم، تهران: نشر نو
- محمود، احمد، (1372)، داستان یک شهر، چاپ سوم، تهران: معین
-  معین، محمد، (1386)، فرهنگ فارسی، تهران: میلاد.
-  میرعابدینی، حسن، (1387)، صدسال داستان نویسی ایران،تهران: نشر چشمه.
- نجومیان، امیرعلی، (1396) «نجومیان به نقد سه‌گانۀ نیویورک می‌پردازد» خبرگزاری مهر
www.mehrnews.com/news/4024426