نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• علی دهقان
• حمیدرضا فرضی
• فرشاد ولی زاده

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

عرفان اسلامی به عنوان نمودِ دینی معرفت باطنی(Esotericism)، ساحتِ حیات مادّی، جایگاه انسان در هستی و در نهایت، حیات آن‏جهانی او را مورد توجّه قرار داده است. وجودمداری یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیّت مقدّم می‏داند و دیگر آنکه موضوعِ اندیشه را انسان می‏داند و نه موضوعات فلسفیِ صرف. تحقّق امکان‏های موجودِ انسانی را مورد توجّه قرار داده است و از همین رو بیشتر شاخصه‏های اصلی این مکتب فکری از جمله توجّه به فردیّت، وضعیّتِ وجودی، آزادی، اخلاق و مسؤولیّتِ ناشی از آن‏ها در این مکتب بر محور یگانگیِ انسان می‏گردد. این پژوهش جایگاه انسان در دو جهان‏بینی مزبور را بر اساس «حدیقه» و «تهوع» بررسی کرده و به یافته‏هایی از این دست نایل آمده است که با وجود تفاوت‏های بنیادین فکری، انسان همچون یگانة هستی، در هر دو مکتب فکری جایگاه والایی دارد. هر دو مکتب فکری در جهت دستیابی انسان به مراتب متعالی وجود، او را به پشت پازدن به حیات مادّی صرف ‏فرا می‏خوانند. سنایی، نیل به این هدف را درگرو سلوک عرفانی و پیروی از شریعت و سارتر در رمان تهوّع، آن را در گرو پرداختن به امور متعالی از جمله آفرینش هنری یا شرکت در فرایند نوشتن می‏داند.

کلیدواژه‌ها

• انسان
• عرفان اسلامی
• اگزیستانسیالیسم
• سنایی
• سارتر

20.1001.1.22517979.1397.71.237.11.4

عنوان مقاله [English]

Comparative study of human status in Islamic mysticism and existentialism (Based on Sanny's Hadiqeh and Nouveau Sartre's novel)

نویسندگان [English]

• Ali Dehghan
• Hamidreza Farzi
• Farshad Valizadeh

Department of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Islamic mysticism, have taken deep-seated concepts such as the material life, the dignity of man in the universe and, ultimately, his universal life. Existentialism is considered attention to individuality, the status of existence, freedom, ethics and responsibility, are based on the unity of man. In this regard, Sana'i Ghaznavispoke in his work, "Hadiqeh al-Haqiqa", according to the position of man in the context of the mystical thought around it, and Sartre in his fiction "nausea" has been devoted to examining the status of man in the realm of being. This research attempts to make a comparative study of the position of man in the two worldviews on the basis of the works discussed.These findings suggest that, despite the fundamental differences in thought, human standing in both high and precious intellectual schools, as well as the one in existence, is discussed. Both schools of thought invoke him for the sake of human excellence and the transcendence of existential existence. Sanei seeks to achieve this goal in the mystical drive and follow the Shari'a and Sartre in the Nouveau novel, which he considers to be transcendental affairs, including the creation of art or the participation in the writing process.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Human
• Islamic mysticism
• Existentialism
• Sana'i
• Sartre