نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.

چکیده

نقد اسطوره‌ای-کهن‌الگویی از رویکردهای نقادانۀ مدرنی است که در قرن بیستم با نظریات یونگ تحول‌ یافت. یکی از روش‌هایی که منتقدان یونگی در تحلیل متون ادبیِ روایی به‌کار می‌برند بررسی این موضوع است که پیرنگ داستان‌ها شامل چه رخدادهای کهن‌الگویی هستند. در این پژوهش ضمن تحلیل شخصیت منحصربه‌فرد برزویۀ طبیب، سعی ‌شده است تحوّل روحی او به‌عنوان قهرمانِ روایت، با رویکرد نقد کهن‌الگویی و با روشی نو، طی دو پیرنگ مورد بررسی قرارگیرد. بدین ‌شرح که زندگی برزویه (قهرمان)، طبق پیرنگ «پاگشایی»، در مرحلۀ اول و دوم زندگی، با ماجراها و چالش‌های روحی (بحران میان‌سالی) همراه است. او در مرحلۀ کشمکش روانی، در انتخاب راه درست زندگی، به تحقیق در ارباب دین پرداخته و با کناره‌گیری از علم طب (نقاب) و خودداری از رذایل اخلاقی (سایه)، اعمال صالح و رعایت تقوی را سرلوحۀ خود قرارمی‌دهد و طبق پیرنگ «سیروسلوک»، با دعوت انوشیروان (پیک) به سفر مخاطره‌آمیز هند (ناخودآگاه) می‌رود و طی آن بر دشواری‌ها فائق می‌آید. او در سرزمین خاص، به جستجوی کتب (رشد و تمامیّت) می‌پردازد و با کمک (یاور)، و راهنمایی دوستی معتمد (پیر فرزانه)، به گنجینۀ کتب هندی دست می‌یابد. با ترس و دلهره‌ای کشنده (مرگ و تولدی دوباره) از آن‌ها نسخه‌برداری نموده و برای مردمان سرزمین خویش به ارمغان می‌آورد. در بازگشت به ایران، چرخۀ سفر از «من» به «خویشتن» را تکمیل ‌نموده، تحول و مناعت طبع خود را با امتناع از قبول پاداش از خزانۀ پادشاه؛ اثبات ‌می‌کند و نشان ‌می‌دهد که رشد روانی او تکمیل شده و به درجۀ بلند کمال و تعالی رسیده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

According to Jung's theory, the study of archeology by "Bob Borzouyeh Tabib" is based on the plot of the narratives.

نویسندگان [English]

  • Malihe hadidi 1
  • shahrbanoo sahabi 2
  • Jalil Amirpour Daryani 1

1 Department of persian Litreture and language‚ Shabestar Branch‚ islamic Azad University‚ Shabestar‚ Iran.

2 Department of Persian Litreture and language‚ Mahabad Branch‚ Islamic Azad university‚ Mahabad‚ Iran.

چکیده [English]

Mystical – Old pattern criticism is one of modern critical surveys , which it was changed during 20th century by presenting Young’s theories. One of methods for Young’s criticism proponents in analysis narrative literature texts is investigating Pirang’s stories and examples with Old pattern events. In current study , we have been investigated Physician Borzooyeh unique character , his mental evolution as a narrative hero , reality follower human with Old pattern criticism and new method with 2 consequences of Pirang’s. Borzooyeh ( Hero) life according to pagoda consequence during first and second life stages was accompanied with mental challenges and adventure. (Midlife crisis) He researched about religion follower and life correct path selection in mental struggle stage and also he avoided medical science ( mask) and prevented moral rogues ( shadow) and he chose good actions and virtue regarding and he went to India dangerous trip( unconscious) by inviting Anooshiravan ( ambassador) and Pirang’s conduct. He searched books ( growth and totality ) in special territory and by helping assistant and guidance of trustworthy friend ( Old wise) achieved Indian books treasure and he gifted their for territory people. In returning to Iran ; trip cycle was completed from own to himself and he proved mental evolution by refusing of award acceptance and he showed himself individuality and mental growth complete process and he reached to supreme and amplitude degree.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Old-pattern criticism
  • Physician Borzooyeh
  • Individuality process
  • Young
- اسنودن، روت، (1395خودآموز یونگ، ترجمۀ نورالدین رحمانیان، تهران: آشیان.
- اس‌هال، کالوین‌ و نوردبال، رنون جی، (1375)، مبانی روان‌شناسی تحلیلی یونگ، ترجمۀ محمدحسین مقبل، تهران: جهادانشگاهی.
- امامی، نصرالله، (1377)، مبانی و روش‌های نقد ادبی، چاپ اول، تهران: دیبا.
- بیلسکر، ریچارد، (1387) اندیشۀ یونگ، ترجمۀ حسین‌ پاینده، تهران: آشیان.
- پالمر، مایکل، (1388)، فروید، یونگ و دین، ترجمۀ محمد دهقانپور و غلامرضا محمودی، تهران: رشد.
- پاینده، حسین، (1397) نظریه و نقد ادبی، درسنامه‌ای میان‌رشته‌ای، ج/ 1، تهران: سمت.
- شایگان‌فر، حمیدرضا، (1380) نقد ادبی، معرفی مکاتب نقد، تهران: دستان.
- شمیسا، سیروس، (1393) بیان و معانی، تهران: میترا.
- شولتز، دوان پی و سیدنی الن، (1386) نظریۀ شخصیت‌، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، تهران: ویرایش.
- فدایی، فرید، (1394)، یونگ، بنیانگذار روان‌شناسی تحلیلی، ویراست چهارم، تهران: دانژه.
- فیض‌کاشانی، عزالدین محمود، (1381)، مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه، تهران: امیرکبیر.
- کمبل، جوزف، (1389)، قهرمان هزار چهره، ترجمۀ شادی خسروپناه، مشهد: گل آفتاب.
- گرین، ویلفرد و مورگان، لی و ویلینگهم، جان، (1395)، مبانی نقد ادبی، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران: نیلوفر.
- محجوب، محمدجعفر، (1349)، دربارۀ کلیله‌ودمنه (تاریخچه، ترجمه‌ها و دوباب ترجمه نشده از کلیله‌ودمنه)، تهران: خوارزمی.
- منشی، ابوالمعالی نصرالله، (1389)، کلیله‌ودمنه، تصحیح و توضیح مجتبی مینوی، تهران: پیمان.
- مورنو، آنتونیو، (1396)، یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمۀ داریوش مهرجویی، تهران: مرکز.
- وگلر، کریستوفر، (1390) ساختار اسطوره‌ای در داستان و فیلمنامه، ترجمۀ عباس اکبری، تهران: نیلوفر.
- یونگ، کارل گستاو، (1395)، انسان و سمبل‌هایش، ترجمۀ محمود سلطانیه، تهران: جامی.
- یونگ، کارل گستاو، (1368)، چهار صورت مثالی، ترجمۀ پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس.