نویسندگان

• محمد غفوری فر
• علیرضا حسینی

استادیار، دانشگاه کوثر بجنورد

چکیده

بینامتنیت حاصل رویکرد زبان‌شناختی در حوزه نقد جدید است و به معنای بررسی روابط موجود میان متونی است که موجب آفرینش متن جدید می‌شود و هر متن ادبی را به‌منزلة جذب و دگرگون‌سازی متون گوناگون گذشته و یا هم‌زمان با آن می‌داند. این نظریه در قرن بیستم میلادی توسط «ژولیا کریستوا» ناقد فرانسوی، ارائه شد و به‌شدت موردتوجه ناقدان قرار گرفت. این نظریه هرچند در نقد جدید مطرح شده است، اما این پدیده با همه انواع آن از دیرباز در ادبیات ایران زمین به‌ویژه در ادبیات عامیانه کاربرد داشته است و شایع‌ترین نوع این پدیده، بازتاب کارکرد آیات، واژگان و معانی قرآن کریم به شکل گسترده و متفاوت در کنایه‌های عامیانه است که تنها با تطبیق نظریه بینامتنیت می‌توان به زیبایی آن دست یافت. پژوهش حاضر در تلاش است با روش توصیفی‌تحلیلی، انواع روابط بینامتنی قران کریم با کنایه‌های عامیانه را بررسی کند تا تأکیدی بر پیوند ناگسستنی فرهنگ اسلامی با ادبیات محاوره‌ای ایرانیان باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که کنایه‌های عامیانه گاه الفاظ، مضامین، عناوین قرآنی، و همچنین شخصیت‌ها و حوادث تاریخی آن را منبع الهام خویش قرار می‌دهد و بیشترین شکل بینامتنی قرآنی به‌کار رفته، در کنایه‌ها به‌صورت نفی متوازی یا امتصاص است.

کلیدواژه‌ها

• قرآن
• بینامتنیت
• ادبیات عامیانه
• کنایه

عنوان مقاله [English]

Analysis and Reflection of the Holy Qur'an in Folk Allusion with an Intertextuality Approach

نویسندگان [English]

• mohammad ghafourifar
• Alireza Hosseyni

Assistant Professor, Kosar University, Bojnord

چکیده [English]

Intertextuality is the result of the linguistic approach from the field of new critique in literature and it means looking at existing relationships between texts which creates new text and knows any literary text as a way of absorbing and transforming various texts in the past or at the same time. In the twentieth century, "Julia Kristeva", a French critic, presented this theory and was highly regarded by the critics. Although the term has been raised in the new critique, this phenomenon, with all its forms, has long been used in Persian literature, especially in folk literature and the most common form of this phenomenon is the reflection of the function of verses, vocabulary and meanings of the Holy Quran in a wide and different way in folk allusion which can only be achieved to its beauty by matching the theory of intertextuality. The present research is attempting to examine the types of inter-metamorphic Qur'anic verses with folk allusion with descriptive-analytic method, to be emphasized on the unbreakable bond of Islamic culture with Iranian interlaced literature. The results of the research show that folk allusion sometimes consider the words, the themes, the Qur'anic titles, as well as the characters and historical events as its inspiration, and the most intertextuality Quranic form used in the allegories is in the form of parallel negation (Amtsas).

کلیدواژه‌ها [English]

• Quran
• Intertextuality
• Folk Literature
• Allusion