نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

2 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

دنیا و چگونگی آن در آثار خاقانی شروانی، سخنور بلند پایة ادب فارسی، بازتاب چشمگیری دارد. وی چون حکیمی ژرف اندیش، چهرة راستین دنیا را درسروده ها و نوشته های خود به تصویر کشیده است. خاقانی در بیان این دیدگاه، از باور آیین ایرانی و اندیشة مکتب عرفان و تصوّف و دیدگاهی نشأت گرفته از شریعت بهره جسته است. خاقانی با بهره جستن از چهرة اهریمنی زروان چگونگی سرای دنیا و طبیعت آن را با صفاتی چون: دنیای سنگدل ، دنیای آزمند، دنیای بی وفا، فلک عمرسای و افعی‌صفت و... وصف می کند . در باور زاهد خلوت نشین شروان، دنیا چنان بی ارزش است که سرای خاکی را به خاکی می بازد و دیگران را نیز پند و اندرز می دهد تا سیمای راستین دنیا را بشناسند و دل به او نبندند. سخنور دیندار شروانی می داند که چرخش روزگار، خود به فرمان خدای توانا است، نمی تواند خود کاره ای باشد و بر آن است که نباید چرخ را ستم پیشه دانست

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The World in Khaghani's Belief

نویسندگان [English]

  • Yahya Sotoudeh Afshard 1
  • Mir Jalalal-din Kazazi 2

1 Ph.D. Candidate of Persian Language and Literature, Persian Language and Literature Department, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran

2 Professor of Persian Language and Literature, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran

چکیده [English]

The world and its way in the works of Khaghani Sharwani, the great speaker of the Persian literary class, is a remarkable reflection. As a profound scholar, he portrays the true face of the world in his writings and writings. In expressing this view, Khaghani has used the belief in Iranian religion and the thought of the school of mysticism and Sufism and a view derived from the Religious orders. Khaghani describes the nature of the world and its nature by exploiting the evil face of Zeravan with such traits as: the harsh world, the awkward world, the unspeakable world, the ambitious, and the ecliptic. In the savage believer of Shervan, the world is so worthless that it throws a dirty soil and teaches and advises others to recognize the true image of the world and do not despise it. Speaker Dinard Sharwani knows that the turning of the time, by the command of the mighty God, cannot be self-sufficient, and that it should not be wronged by the wheel.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khaghani
  • World
  • Zervan
  • Ascetic
  • Wisdom
1-        انصاری، قاسم، 1379، میانی عرفان و تصوف، چاپ سوم، تهران، طهوری
2- خاقانی شروانی، افضل الدین،1375، دیوان، به کوشش دکتر میرجلال الدین کزّازی، چاپ اول، تهر ان، مرکز
3- خاقانی شروانی، افضل الدین،1333، تحفه العراقین، به کوشش دکتر یحیی قریب، چاپ اول، تهران، امیرکبیر                           
4- خاقانی شروانی، افضل الدین، 1384، منشات، به کوشش محمد روشن، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران،    
5- دهخدا، علی اکبر، 1377، لغت نامه دهخدا، دانشگاه تهران، ج 2 ( از دوره ی جدید )
6- غزّالی، ابو حامد، 1386، کیمیای سعادت، به کوشش خدیو جم، چاپ سیزدهم، تهران، علمی و فرهنگی
7- فروزانفر، بدیع الزمان، 1387، احادیث و قصص مثنوی، ترجمه و تنظیم حسین داودی، چاپ چهارم، تهران، امیر کبیر
8- کاشانی، عزالدین محمود، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، 1381، به تصحیح جلال الدین همایی، چاپ ششم، تهران، هما
9- کزّازی، میرجلال الدین، 1388،گزارش دشواری های خاقانی،چاپ پنجم،تهران، نشر مرکز،
10- کزّازی، میر جلال الدین، 1387، در آسمان جان، چاپ اول ، تهران، معین، 
11- ناصرخسرو، ،1388، دیوان اشعار، به کوشش مجتبی مینوی،مهدی محقق، چاپ هشتم،تهران، انتشارات دانشگاه تهران،
12- یاحقی، محمدجعفر، 1386، فرهنگ اساطیر و داستان واره ها در ادبیات فارسی، چاپ اول، تهران،فرهنگ معاصر،
13- یثربی، سید یحیی، 1382،فلسفه عرفان، چاپ پنجم، قم، بوستان کتاب قم