بررسی نقش، کارکرد و جلوه‌های گماشتگان، نهان‌گویان و نهان‌کاران در داراب‌نامۀ طرسوسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشجوی دکتری ، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

قهرمانان قصه‌ها و داستان‌ها با افراد معمولی متفاوتند و این تفاوت ناشی از کارکردهای شگرف و شگفت آنان و نیز در سرنوشتی است که این افراد دارند. ازآنجا که این افراد «رسالت‌محور» هستند؛ یعنی برای هدف یا اهدافی در متن روایت وارد می‌شوند؛ لذا تا هنگام انجام آن هدف یا رسالت بایسته است زنده و پویا باشند. هدف این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعۀ منابع اسنادی-کتابخانه‌ای به انجام رسیده است، بررسی نقش، کارکرد و جلوه‌های نهان‌گویان و نهان‌کاران (گماشتگان) در قصۀ داراب‌نامۀ طرسوسی است. پس از این بررسی، نمودهای ظاهرشده بر قهرمان را به دو دستۀ کلی تقسیم کردیم: دستۀ نخست به شکل عناصر طبیعت ازجمله حیوانات، گیاهان، اجرام آسمانی و... که نشان از پیوند دیرین انسان و طبیعت است و دستۀ دوم به شکل آواها و صداهایی که از عالم غیب به گوش قهرمان می‌رسد که گویی همانا ندا و صدای خداوند است. دستۀ نخست نقش نجات جان قهرمان در لحظه‌های اضطرار و تنگناها را بر عهده دارند و دستۀ دوم نقش آگاهی‌بخشی و ارائه اطلاعات به قهرمان در مورد اتفاقاتی است که از پیش رخ داده است و یا در آینده رخ خواهد داد و نیز خبر یافتن از این اتفاقات در طی کردن مسیر و گذر از تنگناهاست؛ بنابراین عوامل یادشده در رشد و تعالی قهرمان داستان نقش دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examining the roles and functions of the hiddentellers and the appointees in the story of Darab-nama of Tarsusi

نویسندگان [English]

  • amarabbas azizifar 1
  • Fateme Amiri kolahjoobi 2
1 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Razi University, Kermanshah, Iran
2 Ph.D. Candidate, Department of Persian Language and Literature, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

The present research investigates the roles and functions of the hide tellers and appointees in the story of Darab-nama of Tarsusi with the descriptive-analytical method. These agents can be manifestations of the FARRAH whose role is to save the hero's life or give awareness. After investigation, we divided them in two categories: the first is in the form of natural elements such as animals, plants, celestial bodies, etc., which shows the ancient connection between man and nature, and the second is in the form of songs which reaches the hero's ears from the unseen world as if it is the voice of God. The first category is responsible for saving the hero's life and the second group is the role of informing and informing the hero about the events that have happened in the past or will happen in the future, as well as finding out about these events in the future. It is to travel the path and pass through the bottlenecks; Therefore, these factors play a role in the spiritual growth and excellence of the protagonist. On the other hand, maybe it is the coincidence of these two types of assignments that made the hero's love remain with him until the end of the story and not leave the hero; Because his physical and spiritual growth are twin, and this prevents the hero from being surprised and arrogant. The most hidden is the voice that comes from somewhere and saves the hero's life in most cases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Darab-nama of Tarsusi
  • hidetellers
  • appointees
  • Farrah
  • Hero

مراجع

آموزگار، ژاله. (1374). «فرّه، نیروی جادویی و آسمانی»، کلک، سال پنجم، شمارۀ 70 68: 41 32
آموزگار، ژاله. (1387). زبان، فرهنگ و اسطوره، چاپ دوم، تهران: معین
اشتراوس، کلود لوی. (1376). اسطوره و معنا، ترجمۀ شهرام خسروی، تهران: مرکز
 اوستا (کهن­ترین سروده­های ایرانیان). (1382). گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، جلد دوم، چاپ نهم، تهران: مروارید
بهار، مهرداد. (1376). پژوهشی در اساطیر ایران، جلد نخست، چاپ دوم، تهران: آگاه
بهار، مهرداد. (1384). از اسطوره تا تاریخ، تهران: چشمه
پورداوود، ابراهیم. (1377). یشت­ها، جلد دوم، چاپ اول، تهران: اساطیر
جابز، گرترود. (1397). فرهنگ سمبل­ها، اساطیر و فولکلور، ترجمه و تنظیم محمدرضا بقاپور، تهران: اختران
دادور، ابوالقاسم و منصوری، الهام. (1385). درآمدی بر اسطوره­ها و نمادهای ایران و هند در عهد باستان، تهران: دانشگاه الزهرا
دینکرد، کتاب پنجم. (1386). ترجمة ژاله آموزگار و احمد تفضّلی، تهران: انتشارات معین
زرشناس، زهره. (1380). جستارهایی در زبان­های میانۀ ایران شرقی، به کوشش ویدا نداف، تهران:  فروهر
زمانی، حسین. (1386). «شاه آرمانی در ایران باستان و بایستگی­های او»، فصلنامۀ تاریخ، سال دوم، شمارۀ هفتم: 137 123
زنر، آر. سی. (1395). طلوع و غروب زرتشتی­گری، ترجمۀ تیمور قادری، تهران: امیرکبیر
سودآور، ابوالعلا. (1383). فرّه ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، چاپ اول، تهران: میرک
طرسوسی. (1344). داراب­نامه، جلد اول و دوم، به کوشش ذبیح­الله صفا، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب
فرای، نورتروپ. (1379). رمز کل: کتاب مقدس و ادبیات، ترجمۀ صالح حسینی، تهران: نیلوفر
فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه، ج2و 6، به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دایره­المعارف بزرگ اسلامی
فره­وشی، بهرام. (بی­تا). کارنامۀ اردشیر بابکان، تهران: بی­نام
فرنبغ­دادگی. (1369). بندهش، گزارش مهرداد بهار، تهران: توس
قلی­زاده، خسرو. (1388). فرهنگ اساطیر ایرانی، تهران: نشر کتاب پارسه
کربن، هنری. (1384). بن­مایه­های آیین زردشت در اندیشة سهروردی، ترجمة محمود بهفروزی، تهران: انتشارات جامی
کریستین­سن، آرتور. (1386). نمونه­های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه­ای ایران، ترجمۀ احمد تفضلی و ژاله آموزگار، تهران: نشر نو
موله، م. (1377). ایران باستان، ترجمۀ ژاله آموزگار، چاپ پنجم، تهران: توس
هال، جیمز. (1380). فرهنگ نگاره­ای نمادها، ترجمۀ رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر
همایون کاتوزیان، محمد­علی. (1377). «فرّه ایزدی و حق الهی پادشاهان»، اطلاعات سیاسی  اقتصادی، شمارۀ 130 129: 19 4
هینلز، جان. (1391). شناخت اساطیر ایران، ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، چاپ شانزدهم، تهران: نشر چشمه
یاحقی، محمدجعفر. (1386). فرهنگ اساطیر و داستان­واره­های در ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ معاصر
Benveniste E., & Renou, L. (1934). Vrtra et Vrthragna, étude de mythologie indo-iranienne. Cahiers de la Société Asiatique, 3, 7–8.
Darmesteter, J. (1892). Le Zand Avesta (Vol. 2). Paris.
Gimbutas, M. (1989). The language of the Goddess. New York: HarperCollins.
Modi, J. J. (1979). The religious ceremonies and customs of the Parsees. Bombay: British India Press.
Zaehner, R. C. (1955). Zurvan: A Zoroastrian dilemma. Oxford: Clarendon Press

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 خرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 23 دی 1403
  • تاریخ پذیرش: 22 مهر 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار