نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• منوچهر جوکار ¹
• منوچهر تشکری ¹
• معصومه دلفان ²

¹ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

گروتسک شبه‌گونه‌‌ای است که نویسنده یا گوینده‌ی آن، ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی را با اغراقی نا‌خوشایند و هم‌زمان انزجار‌آمیز و خنده‌دار به سخره می‌گیرد. عناصرگروتسک در یک اثر ادبی و هنری فضایی دوگانه ایجاد می‌کند و ساختاری می‌آفریند که ترکیبی از افکار متضاد را در خود نهفته دارد؛ گروتسک در آن واحد هم مجذوب می‌کند و هم می‌رماند، هم می‌خنداند و هم می‌هراساند. گروتسک معمولاً سیمای انسان و هرآنچه را دستمایه قرارداده‌است، به شکلی مبالغه‌آمیز و دست‌کاری‌شده نشان می‌دهد و با ساختار‌های منظم و منطقی همچون توالی زمان و روابط علی و معلولی چنان رفتار می‌کند که انگار وقوع آن‌ها به نحوِ دیگری هم امکان‌پذیراست. رمان دایی‌جان ناپلئون نوشته‌ی ایرج پزشکزاد، از جمله آثار داستانی است که در آن از عناصر و فضاهای گروتسکی برای نقد برخی پندارها و رفتارهای جامعه‌ی ایرانی به خوبی بهره برداری شده است. در این رمان، 136 عنصر گروتسکی وجود دارد که از این میان، عنصر « نا‌بهنجاری» دارای فراوانی بیشتری است و نوع این نابهنجاری هم عمدتاً پنداری و رفتاری است؛ همچنین در عنصر گروتسکی«وحشت و کمیک»- که در این رمان پس از نابهنجاری دارای بسامد است- سویه‌ی کمیک و خنده‌آوری بر سویه‌ی وحشت و هراسناکی آن فزونی دارد.

کلیدواژه‌ها

• گروتسک
• عناصر گروتسکی
• رمان دایی‌جان ناپلئون

موضوعات

• ادبیات داستانی

عنوان مقاله [English]

Review and analysis of Daee jan Napoleon's novel from the point of view of grotesque elements and themes

نویسندگان [English]

• manoochehr joukar ¹
• MANOUCHER TASHAKORI ¹
• masoumeh delfan ²

¹ Associate Professor of Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

² phd student of Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

Grotesque is a pseudo-species in which the author or speaker mocks individual and social abnormalities with an unpleasant exaggeration that is at the same time disgusting and funny. Grotesque elements create a dual space in a literary and artistic work and create a structure that contains a combination of conflicting thoughts; Grotesque simultaneously fascinates and frightens, laughs and scares. Grotesque usually shows the face of a human being and everything that is based on it in an exaggerated and manipulated way and treats regular and logical structures such as time sequence and cause and effect relationships as if it happened. It is also possible in another way. The novel "Uncle John Napoleon" written by Iraj Mesechzad is one of the works of fiction in which grotesque elements and spaces are used to criticize some ideas and behaviors of the Iranian society. In this novel, there are 136 grotesque elements, of which the element of "abnormality" is more abundant, and the type of abnormality is mainly conceptual and behavioral; Also, in the grotesque element "horror and comic" - which has a frequency after abnormality in this novel - the comic and funny side is more than the horror side..

کلیدواژه‌ها [English]

• Grotesque
• grotesque elements
• Daee Jan Napoleon'
• s
• novel