نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر. مشهد. ایران

چکیده

دلیل ثبت یکسان شعری یا اشعاری در دیوان دو شاعر، عموماً یا خطای کاتبان یا رونویسی یک شاعر از دیگری است. مصادیق این دو، در دیوان جهان‌ملک خاتون وجود دارد.
21 رباعی مشترک با سعدی در دیوان جهان موجود است که ارتباطی با بحث تتبعات یا سرقات ندارد و دخالت مالکِ دست‌نویسِ ش 763 پاریس و اهمالِ مصححان دیوانِ چاپی جهان، عامل این خلط اشعار بوده‌اند.
از سوی دیگر، جهان‌ملک خاتون شاعری مقلّد است و همان طور که از انوری، سعدی، خواجو، سلمان ساوجی، حافظ، جلال عضد و دیگران مصاریع و ابیاتی را در شعر خویش –عموماً بی‌یادکرد نام ایشان که شرط اصلی تضمین است- ذکر کرده، به اشعار خسرو دهلوی نیز علاقه‌ای وافر داشته است. چنان که از تتبعات وی از خسرو بر می‌آید، تقلید از این شاعر در اشعار جهان مشهود است. اما علاوه بر امر تتبع، تقلید و استقبال از شعر خسرو که در بسیاری از اشعار جهان قابل مشاهده است، 15 غزل از خسرو نیز عیناً در جمع اشعار جهان‌ملک مشاهده می‌گردد که ظنّ سرقت ادبی و رونویسی این اشعار می‌رود.
در پایان، اشعار و ابیاتی تازه از جهان (بیش از 110 شعر در غزل و رباعی) که در نسخۀ اساس مصححان نبوده و در نسخۀ چاپی دیوان وی نیز به ثبت نرسیده، معرفی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Saadi’s and Amir KhosrowDehlavi’sPoems in the Divan of Jahan-Malek Khatun and Introduction of His New Poems

نویسنده [English]

  • mohsen sharifi sahi

Researcher. Mashhad.Iran

چکیده [English]

he reason for recording the same poem or poems in the divan of two poets is usually either the mistake of the scribes or the transcription of one poet from the other. There are examples of these two in the court of Khatun.
There are 21 quatrains shared with Saadi in the World Court that have nothing to do with the issue of consequences or theft, and the intervention of the owner of the manuscript of his 763 Paris and the negligence of the editors of the World Print Court have been the cause of this confusion.
On the other hand, Jahanmalek Khatoon is an imitating poet, and just as Anwari, Saadi, Khajoo, Salman Savoji, Hafez, Jalal Azd, and others used verses and verses in their poetry - they generally mentioned his name, which is the main condition of guarantee. - He mentioned that he was also very interested in Khosrow Dehlavi's poems. As can be seen from his followings of Khosrow, imitation of this poet is evident in the poems of the world. But in addition to following, imitating and accepting Khosrow's poetry, which can be seen in many of the world's poems, 15 lyric poems by Khosrow can also be seen in the collection of Jahan-ol-Molk poems, which are suspected of plagiarism and transcription of these poems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • kosrow Dehlavi
  • Jahanmalek Khaton
  • Saadi
  • Plagiarism
  • New Poems
  1. بروکشا، دومنیک، (1398)، «جهان‌ملک خاتون»، ترجمۀ مصطفی حسینی، کاروان، س5، ش 20، صص 124-134.
  2. بشری، جواد، (1388)، «اشعاری نویافته از جهان‌ملک خاتون»، پیام بهارستان، د2، س1، ش3، صص 740-766.
  3. جاجرمی، محمد، (1337)، مونس‌الاحرار فی دقائق‌الاشعار، به اهتمام میرصالح طبیبی، تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملى.
  4. جهان‌ملک خاتون ش1، (1374)، دیوان، به تصحیح پوراندخت کاشانی‌راد و کامل احمدنژاد. تهران: زوار.
  5. دولت‌آبادی، پروین، (1371)، «جهان‌ملک خاتون، شاعر همزمان حافظ»، مجموعۀ مقالات سخن اهل دل، گردآوردۀ کمیسیون ملی یونسکو در ایران.
  6. دهلوی، امیرخسرو ش1. (1361)، دیوان، به کوشش م. درویش، با مقدمۀ سعید نفیسی، تهران: جاویدان.
  7. .................... ش2. (1380)،دیوان، تصحیح اقبال صلاح‌الدین، با مقدمۀ محمد روشن، تهران: نگاه.
  8. .................... ش3. (1972)،دیوان ج1، تصحیح اقبال صلاح‌الدین، تجدید نظر: سید وزیرالحسن عابدی، عالیه: لاهور.
  9. .................... ش3. (1972)،دیوان ج2، تصحیح اقبال صلاح‌الدین، تجدید نظر: سید وزیرالحسن عابدی، عالیه: لاهور.
  10. .................... ش3. (1972)،دیوان ج3، تصحیح اقبال صلاح‌الدین، تجدید نظر: سید وزیرالحسن عابدی، عالیه: لاهور.
  11. .................... ش3. (1972)، دیوان ج4، تصحیح اقبال صلاح‌الدین، تجدید نظر: سید وزیرالحسن عابدی، عالیه: لاهور.