تاریخ دریافت: 10 خرداد 1390،
تاریخ بازنگری: 21 اسفند 1392،
تاریخ پذیرش: 18 تیر 1391
چکیده
چکیده
داستان پرواز روح یکی از مسائل مهم مطرح در فلسفه و عرفان است. این نکته در آثار پارمنیدس و افلاطون با تمثیل اسب بالدار در یونان باستان نمود مییابد و با قصیدة عینیه و رسالهالطیر ابنسینا در ادبیات پارسی منعکس میشود. تشبیه نفس ناطقه به طیر و محبوس شدن آن در قفس جسم و تلاش برای معراج روح، مضمون مایة مشترک همة رسالهالطیرهاست. طوطی جان مولانا نیز با تأثّر از رسالهالطیرها بر آن است تا خصوصیات مشترک روح را از الهی بودن و بیتعیّن بودن روح گرفته تا حضور آن در عرش بیان کند. این مقاله با توجه به پیشینة تحقیق1 در مورد آثار افلاطون و مولانا و نیز رسالهالطیرها کوشیده است از دیدگاهی متفاوت و با رویکردی تطبیقی، وجوه مشترک روح و پرواز آن را در ضمن تمثیل اسب بالدار و طوطی جان مورد بررسی قرار دهد.
داستان پرواز روح یکی از مسائل مهم مطرح در فلسفه و عرفان است. این نکته در آثار پارمنیدس و افلاطون با تمثیل اسب بالدار در یونان باستان نمود مییابد و با قصیدة عینیه و رسالهالطیر ابنسینا در ادبیات پارسی منعکس میشود. تشبیه نفس ناطقه به طیر و محبوس شدن آن در قفس جسم و تلاش برای معراج روح، مضمون مایة مشترک همة رسالهالطیرهاست. طوطی جان مولانا نیز با تأثّر از رسالهالطیرها بر آن است تا خصوصیات مشترک روح را از الهی بودن و بیتعیّن بودن روح گرفته تا حضور آن در عرش بیان کند. این مقاله با توجه به پیشینة تحقیق1 در مورد آثار افلاطون و مولانا و نیز رسالهالطیرها کوشیده است از دیدگاهی متفاوت و با رویکردی تطبیقی، وجوه مشترک روح و پرواز آن را در ضمن تمثیل اسب بالدار و طوطی جان مورد بررسی قرار دهد.