نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• مهسا امجدی تنورآغاج ¹
• ابراهیم اقبالی ²

¹ زبان و ادبیات فارسی، ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² دانشیار دانشگاه تبریز

چکیده

مقاله حاضر، نگاهی به پدیده حس‌آمیزی از دیدگاه نظریه استعاره مفهومی است و به تحلیل حس‌آمیزی‌های موجود در شعر سهراب سپهری پرداخته‌است. بعضی از پژوهشگران علوم شناختی، با پیش چشم داشتن سلسله مراتب حواس اولمان، حس‌آمیزی را گونه‌ای از استعاره مفهومی دانسته‌اند؛ همچنان که در ساخت استعاره مفهومی، یک حوزه مفهومی عینی بر یک حوزه مفهومی انتزاعی افکنده می‌شود تا آن را روشن سازد، در حس‌آمیزی نیز عناصر مربوط به حواس ضعیف‌تر به حیطه حواس قوی‌تر برده می‌‌شوند تا موجب درک بهتری از مفهوم شوند.

این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی کوشیده‌است از منظر متفاوتی به صنعت پرتکرار حس‌آمیزی در شعر سپهری نگاه کند و جسمانیت مستتر در ظاهر انتزاعی آثار او را نشان دهد. نتیجه حاصل از بررسی بیش از صد مورد شواهد شعری از سپهری، نشان می‌دهد که تقریبا تمام حس‌آمیزی‌های موجود در شعر او، استعاره‌هایی مفهومی هستند که از الگوی سلسله مراتب حواس تبعیت می‌کنند. به عبارت دیگر، سپهری همواره در حس‌آمیزی‌هایش مفهوم انتزاعی را به عینیت و تجسم نزدیک کرده‌است. این نکته نمایانگر آن است که شعر او بر خلاف ظاهر انتزاعی، باطنی جسمیت‌یافته و کاملا زمینی دارد.

کلیدواژه‌ها

• سهراب سپهری
• حس‌آمیزی
• استعاره مفهومی
• جسمانیت

موضوعات

• شعر معاصرایران

عنوان مقاله [English]

Synesthesia as a Conceptual Metaphor: An Analysis of Synesthesia in Sohrab Sepehri’s Poems

نویسندگان [English]

• Mahsa AmjadiTanouraghaj ¹
• Ebrahim Eqbali ²

¹ farsi literature department, farsi literature and foreign languages, Tabriz university, IRI

² Tabriz University

چکیده [English]

This paper gives an insight to aesthetics from the viewpoint of conceptual metaphor theory to analyze the aesthetics in the poetry of Sohrab Sepehri. With regard to Ullmann’s hierarchy of senses some of cognitive science researchers have considered aesthetics as a type of conceptual metaphors; like in a conceptual metaphor, where a concrete conceptual domain is mapped to an abstract one in order to clarify and enrich it, in aesthetics, elements regarding weaker senses are mapped to the domain of stronger senses to give a richer understanding of concepts.

This paper tries to review frequent aesthetic constructs in Sepehri’s poetry with an analytical method to show the embodiment implied in his apparently abstract work. Investigating multiple poems of Sepehri show that almost all of his aesthetic constructs are instances of conceptual metaphors. In other words, all his aesthetic constructs give embodiments of abstract concepts and thus, his poetry is genuinely embodied and earthly, despite its abstract appearance.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sohrab Sepehri
• Synesthesia
• Conceptual metaphor
• Corporeality