Authors
1 Assistant Professor, Islamic Azad University, Astara Branch.
2 Professor, University of Tabriz
Abstract
In the past half-century and especially in the past two decades the expression “mystical epic” has gained significant prevalence in the field of literary studies, and even some researchers have assumed the existence of a “mystical epic” as an independent genre in Persian literature. This study on the basis of the genre theory shows that against some similarities between some aspects of epic texts and some of examples of sufist literature, it is not possible to verify this assumption from the point of view of genre critic, because the acceptance of such genre is not matched with the intention of the sufi authors which is an important factor in determining the genre, and also it does not create any useful augury for the reader and lastly it does not offer any help for an accurate and reasonable classification of the species of Persian literature. Furthermore in explaining the extant similarities paying attention to the “mode” and the phenomenon “mixture of species” and the wonderful stability of the eastern and especially Persian forms of literature and also the interchange of the themes and concepts between various forms makes a reasonable explanation and formulation more possible.
Keywords
- آیدنلو، سجاد. (1390)، دفتر خسروان (برگزیده شاهنامه فردوسی)، چ اول، تهران: سخن.
- آیدنلو، سجاد؛ و ناصر علیزاده. (1385)، «بازشناسی مضمون حماسی-اساطیری "رویارویی پدر و پسر" در روایتی از تذکرهالاولیاء»، فصلنامه پژوهشهای ادبی، ش12 و 13، ص191-208.
- آیدنلو، سجاد؛ (1388)، «هفتخان پهلوان»، نثرپژوهی ادب فارسی، ش23، ص1-28.
- اتحاد، هوشنگ. (1387)، پژوهشگران معاصر ایران، ج12، چ اول، تهران: فرهنگ معاصر.
- احمدی، بابک. (1395)، ساختار و تأویل متن، چ هجدهم، تهران: مرکز.
- اخوانثالث، مهدی. (1376)، «اوزان مثنویها»، بدعتها و بدایع نیما یوشیج، تهران: زمستان، ص323-337.
- ارسطو. (1387)، «فنّ شعر»، ارسطو و فنّ شعر، تألیف و ترجمه عبدالحسین زرینکوب، چ ششم، تهران: امیرکبیر.
- اسلامی ندوشن، محمدعلی. (1352)، «حماسة انسان کامل در مثنوی مولانا»، مجله نگین، ش106، ص11-14.
- براهنی، رضا. (1344)، طلا در مس (در شعر و شاعری)، چ اول، تهران: چهر.
- پورجوادی، نصرالله. (1396)، «ادبیات تصوف، به زبان فارسی»، تصوف؛ خاستگاه، تاریخ و موضوعات وابسته (مجموعهمقالات)، به کوشش فاطمه لاجوردی، چ اول، تهران: مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، ص337-363.
- حاجآقابابایی، محمدرضا؛ امیر نصری. 1389. «تکوین شخصیت قهرمان در چهار روایت از تذکرهالاولیا»، فصلنامۀ زبان و ادب پارسی. ش 46. ص 123- 143.
- حسینپور، علی. (1381)، «حماسة عرفانی و تجلی آن در شمسنامة مولانا»، فصلنامة پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دورة جدید، ش اول، ص 35 – 52.
- خالقیمطلق، جلال. (1386الف)، «حماسه»، دانشنامة زبان و ادب فارسی، به سرپرستی اسماعیل سعادت، جلد دوّم، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ص 738 – 745.
- خالقیمطلق، جلال. (1386ب)، حماسه، پدیدهشناسی تطبیقی شعر پهلوانی، چ اول، تهران: مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی.
- دشتی، علی. (2535)، سیری در دیوان شمس، چ چهارم، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
- دوبرو، هدِرِ. (1389)، ژانر (نوع ادبی)، ترجمة فرزانه طاهری، چ اول، تهران: نشر مرکز.
- رجایی بخارائی، احمدعلی. (بیتا)، فرهنگ اشعار حافظ، چ ششم، تهران: علمی.
- رزمجو، حسین. (1368)، انسان آرمانی و کامل در ادبیات حماسی و عرفانی فارسی، چ اول، تهران: امیرکبیر.
- رزمجو، حسین. (1370)، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
- رزمجو، حسین. (1364)، «حلقههای اتصال یا پل میان حماسه و عرفان در ادبیات منظوم فارسی»، جستارهای ادبی، ش 69، ص301 – 324.
- رزمجو، حسین. (1381)، قلمرو ادبیات حماسی ایران، ج1، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- رضایی، عربعلی. (1382)، واژگان توصیفی ادبیات، چ اول، تهران: فرهنگ معاصر.
- زرقانی، سیدمهدی. (1390)، تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی، تطور و دگردیسی ژانرها تا میانة سدة پنجم هجری به انضمام نظریة تاریخ ادبیات، چ دوّم، تهران: سخن.
- زرقانی، سیدمهدی. (1388)، «طرحی برای طبقهبندی انواع ادبی در دورة کلاسیک»، پژوهشهای ادبی، س6، ش24، ص81– 106.
- زرقانی، سیدمهدی و محمودرضا قربانصباغ. (1395)، نظریه ژانر (نوع ادبی)، رویکرد تحلیلی – تاریخی، چ اول، تهران: هرمس.
- زرینکوب، عبدالحسین. (1369)، ارزش میراث صوفیه، چ ششم، تهران: امیرکبیر.
- زرینکوب، عبدالحسین. (1384)، با کاروان حلّه، چ چهاردهم، تهران: علمی.
- زرینکوب، عبدالحسین. (1364)، سرّ نی، نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی مثنوی، چ اول، تهران: علمی.
- ستاری، جلال. (1389)، جهان اسطورهشناسی، اسطوره در جهان عرب و اسلام، چ دوّم، تهران: نشر مرکز.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1391)، رستاخیز کلمات، درسگفتارهایی درباره نظریه ادبی صورتگرایان روس، چ اول، تهران: سخن.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1392)، زبان شعر در نثر صوفیه، چ اول، تهران: سخن.
- شواب، رمون. (1389)، «اساطیر در ادبیات (کهن) شرق»، جهان اسطورهشناسی، اسطوره در جهان عرب و اسلام، ترجمه و تألیف جلال ستاری، چ دوم، تهران: مرکز، ص6-24.
- شمشیرگرها، محبوبه. (1389)، «بررسی سبکشناسانه حماسههای دینی در ادب پارسی، مجله تاریخ ادبیات، ش64، ص133-160.
- شمیسا، سیروس. (1381)،انواع ادبی، چ نهم، تهران: فردوس.
- شهبازی، اصغر. (1393)، «حماسهسرایی دینی در ادب فارسی»، آینه میراث، ش55، ص183-210.
- شهبازی، اصغر. (1388)، کلیات سبکشناسی، چ دوم، تهران: میترا.
- شیری، قهرمان. (1389)، «تأثیر آیات و روایات بر شکلگیری کرامات»، فصلنامة ادب و عرفان، سال اوّل، شمارة چهارم، ص17– 39.
- صاحبالزمانی، ناصرالدین. (1389)، خط سوّم، چ بیستودوّم، تهران: عطایی.
- صدرینیا، باقر؛ ابراهیمپور نمین، محمد. (1393)، «دگرگونی گستره کرامات در مناقبنامههای مشایخ تصوف»، فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، س10، ش37، ص145-182.
- صفا، ذبیحالله. (1379)، حماسهسرایی در ایران، تهران: امیرکبیر.
- طباطبایی، جواد. (1395)، تأملی درباره ایران، چ اول، تهران: مینوی خرد.
- طباطبایی، جواد. (1367)، درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، چ اول، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
- عابدی سرآسیا، علیرضا و محمدصادق علمی سولا و محمدکاظم علمی سولا؛ (1389)، «بررسی امکان دسترسی به نیّات مؤلف، نقدی بر هرمنوتیک قصدیستیز و نظریه مرگ مؤلف»، مطالعات اسلامی – فلسفه و کلام، سال چهلودوم، ش2/85، ص169- 194.
- عبادیان، محمود. (1379)، انواع ادبی: شمهای از سیر گونههای ادب در تاریخ ادبیات فارسی، چ اول، تهران: حوزة هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
- عطار، فریدالدین محمدبن ابراهیم. (1379)، تذکرهالاولیا، تصحیح محمد استعلامی، چاپ یازدهم، تهران: زوار.
- فتوحی، محمود. (1389)، «از کلام متمکن تا کلام مغلوب (بازشناسی دو گونه نوشتار در نثر صوفیانه)»، نقد ادبی، س3، ش10، ص35-62.
- فتوحی، محمود. (1391)، سبکشناسی؛ نظریهها، رویکردها و روشها، چ اول، تهران: سخن.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1386)، شاهنامه (بر پایه چاپ مسکو)، چ سوم، تهران: هرمس.
- قاسمیپور، قدرت. (1389)، «وجه در برابر گونه: بحثی در قلمروی نظریه انواع ادبی»، نقد ادبی، س3، ش10، ص63-89.
- قبادی، حسینعلی. (1381)، «حماسة عرفانی، یکی از انواع ادبی در ادبیات فارسی»، فصلنامة پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دورة جدید، ش اوّل، ص 1 – 20.
- کربن، هانری. (1389)، «از حماسه پهلوانی تا حماسة عرفانی»، ترجمه انشاءالله رحمتی، اطلاعات حکمت و معرفت، ش55، ص46-49.
- کرون، پاتریشیا. (1395)، جامعههای ماقبل صنعتی، کالبدشکافی جهان پیشامدرن، ترجمه مسعود جعفری، چ اول، تهران: نشر ماهی.
- کزازی، میرجلالالدین. (1370)، رؤیا، حماسه، اسطوره، چ اول، تهران: مرکز.
- کیمنش، عباس(مشفق کاشانی). (1379)، «پیوند حماسه با عرفان»، شناخت، ش27، ص127-154.
- مختاری، محمد. (1368)، حماسه در رمز و راز ملی، چ اول، تهران: قطره.
- مرتضوی، منوچهر. (1372)، فردوسی و شاهنامه، چ اول، تهران: علمی و فرهنگی.
- معین، محمد. (1368)، «شماره هفت و هفتپیکر نظامی»، مجموعهمقالات دکتر محمد معین، به کوشش مهدخت معین، ج1، تهران: معین، ص253-334.
- مکاریک، ایرنا ریما. (1388)، دانشنامه نظریههای ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، چ سوم، تهران: آگاه.
- نوسباوم، مارتا. (1387)، ارسطو، ترجمه عزتالله فولادوند، چ سوم، تهران: طرح نو.
- ولک، رنه؛ و آوستن وارن. (1382)، نظریه ادبیات، ترجمه ضیاء موحد و پرویز مهاجر، چ دوم، تهران: علمی و فرهنگی.
- یاحقی، محمدجعفر. (1369)، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، چ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و سروش.