نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• رحمان مشتاق‎مهر ¹
• مهناز نظامی عنبران ²

¹ استاد. گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

² فارغ التحصیل دکتری، زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه شهید مدنی آذربایجان،تبریز،ایران

چکیده

علاوه بر وجود تعداد قابل ملاحظه‎ای از رباعیات شعرای متقدم در میان رباعیات منسوب به مولانا، رباعیاتی نیز در دیوان او یافت می‎شود که مولانا در سرایش آن‎ها به رباعیات دیگران توجه داشته و از آن‎ها الهام گرفته‎است. او گاه بیت یا مصرعی از یک رباعی را تضمین کرده و در موارد بسیاری نیز به تتبع از ساختار برخی از رباعیات، به استقبال رباعیات شعرای پیش از خود رفته‎است. در این پژوهش با بررسی و مقایسۀ رباعیات مولانا با رباعیات موجود و در دسترس شعرای پیشین، تا حدودی سرچشمه‎ها و منابع الهام‎گیری و تأثیرپذیری مولانا از رباعیات پیشینیان مشخص گردید. در نقد ادبی معاصر، در زمینۀ رابطۀ یک متن با متون دیگر، این مقوله از رباعیات مولانا در نظریۀ بینامتنیت ژنت در دو حوزۀ بینامتنیت غیر صریح و ضمنی قرار گرفته و با آن قابل انطباق است. مولانا از شعرای متقدم بسیاری در رباعیاتش الهام گرفته‎است، اما در این میان عمده‎ترین سرچشمه‎های الهام‎گیری او در رباعیاتش به شعرایی از قبیل سنایی، اوحدالدین کرمانی، عطار و خیام نیشابوری تعلق دارد.

کلیدواژه‌ها

• بینامتنیت
• رباعیات مولانا
• شعرای متقدم
• متون کهن

موضوعات

• تصوف و عرفان

عنوان مقاله [English]

Analysis of Rumi's quatrains based on Genet's theory of intertextuality, relying on the quatrains of earlier poets

نویسندگان [English]

• Rahman Moshtaqhmehr ¹
• mahnaz nezamianbaran ²

¹ Proffessor.Department of in Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Azarbaijan Shahid Madni University,Tabriz, Iran

² PhDGraduated,Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, Shahid Madani University of

چکیده [English]

In addition to the existence of a considerable number of quatrains of previous poets among the quatrains attributed to Rumi, there are also quatrains in his Diwan that Rumi paid attention to and took inspiration from the quatrains of them. Sometimes he quoted a verse or stanza from others quatrains and in many cases he followed the structure of the quatrains of his predecessors. In this research, by examining and comparing the quatrains of Rumi with the existing and available quatrains of previous poets, the sources of inspiration and influence of Rumi from the quatrains of the previous poets were determined to some extent. In contemporary literary criticism, in the context of the relationship of one text with other texts, this category of Molana's quatrains in Genet's theory of intertextuality is placed in two areas of non-explicit and implicit intertextuality and is adaptable with it. Rumi has been inspired by many previous poets in his quatrains, but the main sources of his inspiration in his quatrains belong to poets such as Sanai, Ohaduddin Kermani, Attar and Khayyam Neishaburi.

کلیدواژه‌ها [English]

• intertextuality, Rumi'
• s quatrains, previous poets, ancient texts