%0 Journal Article %T تحلیل ساختاری مکاتیب عبدالله قطب %J زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) %I دانشگاه تبریز %Z 2251-7979 %A پوریزدانپناه کرمانی, آرزو %A شیخ حسینی, زینب %D 2024 %\ 02/21/2024 %V 76 %N 248 %P 197-211 %! تحلیل ساختاری مکاتیب عبدالله قطب %K مکتوبات %K عبدالله قطب بن محیی %K قرن نهم هجری %K نثر فارسی %K ساختار %R 10.22034/perlit.2022.52866.3363 %X مکتوبات یکی از گونه‌های مهم ادبیّات و انواع نثر فارسی است که در دوره‌های مختلف تاریخی از نظر ادبی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی از اهمّیت شایانی برخوردار بوده است. عرفای اسلامی با استفاده از فن مکتوب‌نگاری و با پیروی از پیشوایان دین، اقدام به نگارش نامه‌هایی برای انتقال آموزه‌های عرفانی و هدایت سالکان طریقت کرده‌اند. عبدالله قطب یکی از عارفان برجستة قرن نهم هجری است که اقدام به تأسیس جامعه‌ای آرمانی و مدینه‌ای فاضله با عنوان «اخوان آباد» در حوالی جهرم کرد. وی از طریق نگارش مکتوبات به ادارة این جامعة آرمانی و هدایت و تعلیم مریدان خود پرداخت؛ مکتوباتی که هم از نظر نثر شیوای فارسی و هم از نظر دربرداشتن نکات ارزشمند عرفانی برای ارشاد و تعلیم سالکان درخور توجّه است. بر این اساس، در این جستار با روش تحلیلی ـ توصیفی ساختار مکاتیب قطب مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق حکایت از آن دارد ویژگی‌های سبکی نگارش قطب، یعنی گرایش به ساده‌نویسی و ایجاز و اختصار، ساختار مکتوبات وی را دستخوش تغییر قرارداده و همین امر سبب تفاوت مکاتیب قطب در قیاس با سایر مکتوبات عرفانی شده است. این مکتوبات در زمرة مکتوبات اخوانی و چند سویه جای می‌گیرد. %U https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15705_cce0a3bf64ad81202a4db1671c48d07f.pdf