نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

2 استاد دانشگاه شهید مدنی آذزبایجان

چکیده

کودکانه­نگری، بُعدی از دنیای فکری و شعریِ سهراب سپهری است که اَشکال آن در شعر وی خود­نمایی می­کند. او از سرمایه­های کودکی به عنوان دست­مایه­های شعری بهره­گرفته است. سپهری لحنی صمیمی و صادقانه و در عین­حال ساده که می­توان آن را تلفیقی از زبان کودکانه و شاعرانه و نمادین تلقی کرد، برای تبیینِ کشف و دریافت­های عرفانی خود به کار می­گیرد. تخیل دورپرواز وی همچون خیال­پردازی­های بی­مرز کودکانه درصددِ ایجاد مناسبات و روابط تازه بین اشیا و پدیده­ها برمی­آید و از این رهگذر، توفیق ­می­یابد تصاویر بدیع، غریب و بی­سابقه­ای بیافریند که تنوع و تازگی آنها، بازتاب­های ناهمگون و متنوعِ تخیل کودکانه را به یاد می­آورد. سپهری چون کودکان با نگاهی فارغ از عادات، پیش­داوری و زمینه­های ذهنی، به امور و پدیده­ها می­نگرد؛ بدین واسطه، می­تواند جریانی از تازگی، شگفتی و احساس لذتی را مشابه آنچه برای کودکان قابل تجربه است، در شعر خود بازتاب دهد.مقالۀ حاضر بر قرابت­های نگرش عرفانی سپهری و نگاهِ کودکانه تأمل می­کند و در صدد برآمده اَشکال آن را در اندیشه، عاطفه، تخیل و زبانِ سپهری کشف و تبیین نماید. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Juvenility in Sohrab Sepehri’s Poetry

نویسندگان [English]

  • Abbas Baghinejad 1
  • Naser Alizadeh 2

1 Assistant professor at Islamic Azaduniversity, urmia

2 Professor, Shahid Madani University of Azarbaijan

چکیده [English]

Juvenility in Sohrab Sepehri’s poetry, the contemporary poet, is a prominent aspect which is discernible in different forms of his poetry. He takes advantage of his childhood recollections in diverse modes to espouse the grounds of his poetry. His congenial and candid tone which remains unadorned is a fusion of his juvenile and at same time artistic language which helps him to express and reveal his mystic perceptions. His fanciful imagination like that of children tends to develop novel relations among objects and phenomena in order to recollect unconsciously novel, fantastic, and unprecedented images which their novelty and diversity, in turn, is a reflection of juvenile imagination. He looks at objects and phenomena without any preconception and prejudgment so that he can reflect a stream of amazement and enjoyment in his poetry which is akin to the children’s encounter with novelties.

کلیدواژه‌ها [English]

  • juvenility
  • Sepehri
  • Intuition
  • versification
  • imagination
  • humanization
-       آزاد، پیمان، (1382)، الفبای آگاهی، تهران: بیدگل.
-       اشکوری، کاظم­السادات، (1366)، قاصد روزان ابری، تهران: بزرگمهر.
-       الیاده، میرچا. (1374) اسطوره، رویا، راز. ترجمه رویا منجم، تهران: فکر روز.
-       الیوت، تی­اس، (1375)، برگزیده­آثار در قلمرو نقدادبی، ترجمه و تالیف سیدمحمد دامادی، تهران: علمی. 
-       امین پور، قیصر، (1374) «شعر همچون بازگشت به کودکی»، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، ویژه­ شعر، شماره1، (صص8 – 47) .  
-       ــــــــــــــ.،  (1387)، شعر و کودکی، تهران: مروارید.
-       ایگور، موتیاشو، (1372)، «کودک امروزی...»، ترجمه آتش جعفرنژاد، 17 مقاله درباره ادبیات کودکان، تهران: شورای کتاب کودک.
-       باباچاهی، علی، (1371)، «شعر مدرن ناب و معاصر»، ماهنامه آدینه، شماره70، دوره­اول، (صص58-61).
-       بتلهایم، برونو، (1369)،«درباره کتاب­های مصور»، ترجمه عبدالوحید ایزد­پناه، پویش(مجموعه­ای در باره هنر و ادبیات کودکان)، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان:150-145.
-       براهنی، رضا، (1363)، تاریخ مذکر، تهران: نشر اول.   
-       ـــــــــــ.،  (1371)، طلا در مس (سه جلدی)، جلد اول، تهران: نویسنده.
-       پراپ، ولادیمیر، (1371)، ریشه­های تاریخی قصه­های پریان، ترجمه فریدون بدره­ای، تهران: توس. 
-       پرس، سن ژون،(1385)، «رسالت شاعری»، ترجمه مصطفی رحیمی، جزوۀ شعر، شماره2
-       پولن، رمون، (1380)، حقیقت­ها و آزادی، ترجمه عباس باقری، تهران: نی.   
-       جعفری­تبار، حسن، (1375)، «سهراب سپهری، شاعری در قلمرو عرفان»، باغ تنهایی(یادنامه سهراب سپهری)، به کوشش حمید سیاهپوش، تهران: سهیل.
-       جلیلی، فروغ، (1387)، آیینه­ای بی­طرح (آشنایی­زدایی در شعر شاعران امروز)، تبریز: آیدین.
-       جیمز، آلیسون، کریس جنکس، آلن پروت، (1383)، جامعه­شناسی دوران کودکی، ترجمه علیرضا کرمانی و علیرضا ابراهیم­آبادی، تهران: ثالث.
-       حسینی، حسن، (1368)، بیدل، سپهری و سبک هندی، تهران: سروش.   
-       رجب­زاده، شهرام، (1374)، «در آمدی بر شناخت فضاهای کودکانه در شعرفارسی»، پژوهشنامه ادبیات کودک­ونوجوان، ویژه­ی شعر، شماره2، (صص6–21).
-       رید، هربرت، (1352)، هنر و اجتماع، ترجمه سروش حبیبی، تهران: امیرکبیر.
-       ­سپهری، سهراب، (1363)، هشت کتاب، مجموعه اشعار سپهری، تهران: طهوری.
-       ستاری، جلال، (1366)، رمز و مثل در روانکاوی (ترجمه و تالیف)، تهران: توس. 
-       سیدحسینی، رضا، (1387)، مکتب­های ادبی (دوجلدی)، جلد اول، تهران: نگاه.  
-       شاملو، احمد، (1365)، هنر و ادبیات امروز، گفت­و­شنودی با براهنی و شاملو، به کوشش ناصر حریری، بابل: کتابسرای بابل.  
-       شمیسا، سیروس، (1388)، راهنمای ادبیات معاصر، تهران: میترا.
-    شیخ­الاسلامی، حسین، (1381)، «هری­پاتر، معجون­سحرآمیز»، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، سال هشتم، شماره31، (صص136–146).
-       کاسیرر، ارنست، (1378)، فلسفۀ صورت­های سمبولیک، ترجمه یداله موقن، تهران: هرمس.  
-       کریمی، عبدالعظیم، (1376)، «تفکر شهودی در کودکان»، پژوهشنامه ادبیات کودک­ و نوجوان، سال سوم، شماره10، (صص8- 35).
-       کزازی، میر جلال­الدین، (1372) رویا، حماسه، راز، تهران: مرکز. 
-       گریس، ویلیام. ج، (1363)، ادبیات و بازتاب آن، ترجمه بهروز عزب­دفتری، تهران: آگاه.
-       موسوی­گرمارودی، علی، (1368)، گفت­و­شنودی با مهدی اخوان­ثالث و علی موسوی­گرمارودی، به کوشش ناصر حریری، بابل: کتابسرای بابل.
-       نفیسی، آذر،(1368)، «آشنایی­زدایی در ادبیات»، کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره2، (صص34–37).
-       نواک، بوریس ای، (1374)، «هر شاعری کودکی بزرگ است»، ترجمه حسین ابراهیمی(الوند)، پژوهشنامه ادبیات کودک­ و نوجوان، سال یکم، شماره1، (صص50–52).
-       نیدلمن، راث، ­­(1379)، «فانتزی، فرار از واقعیت یا ارتقای واقعیت؟»، ترجمه حسین ابراهیمی(الوند)، پژوهشنامه ادبیات کودک­و نوجوان، سال ششم، شماره23، (صص7–31) .
-       ولک، رنه، (1377)، تاریخ نقد جدید (چهار جلدی)، جلد­اول، ترجمه سعید ارباب­شیرانی. تهران:  نیلوفر.   
-       هاورز، آرنولد، (1363) فلسفۀ تاریخ هنر، ترجمه محمدتقی فرامرزی، تهران: نگاه.
-       هجری، محسن، (1383)، «آشتی اسطوره و عقل در پارادیم عقلانی کودک»، پژوهشنامه ادبیات کودک­و نوجوان، سال نهم، شماره36، (صص34-59).  
یوسا، وارگاس، (1367)، «حقیقت ادبی و حقیقت تاریخی»، ماهنامه آدینه، دوره اول، شماره27، (صص26-30).