چکیده

مجالس بزرگداشت دانشمندان و متفکران و مفاخر تاریخی در واقع کلاسهای همگانی و اجتماعی محسوب می‌شود.اگر در کلاسهای‌ محدود مدارس و مکاتب دروس معینی از دیدگاهی محدود و مشخص به گروهی‌ معدود آموخته می‌شود در این کلاسهای اجتماعی درسی اساسی‌تر و بحثی‌ شگرفتر که جامع جهات انسانی و ملی و علمی و ارشادی است مطرح می‌شود. از نظر انسانی بزرگداشت اندیشمندانی که فارغ از قالبهای تنگ قومی و نژادی و جغرافیایی به راز آفرینش و سعادت انسان و تعالی دانش بشری‌ اندیشیده و خدمت کرده‌اند درسی است برای جوامع و اقوام متشتت و بیدار باشی است برای کوته نظران و کوته نظریها که فارغ از رنگ و نیرنگها به وحدت جامعهء انسانی و آرمانهای اساسی بشری بیندیشند. از نظر ملی این نوع احتفالات در واقع تذکاری است نسبت به اصالتهای‌ گذشته و ارزشهای میراث تاریخی و انگیزه‌ای است برای ایجاد و تقویت روحیهء اعتماد به نفس و غرور مثبت اجتماعی و ملی.از نظر علمی فرصتی‌ است برای متمرکز ساختن توجهات علمی و پژوهشی بر روی یکی از اوراق‌ کتاب فرهنگ ملی و معارف جهانی و بحث و تحقیق و تدقیق برای روشن‌ ساختن ارزشهای گوناگون یکی از مظاهر و مفاخر ذوق و اندیشهء ایرانی. و بالاخره و شاید مهمتر از همه ارشادی است برای جوانان مملکت و نسل‌ معاصر که گذشتهء میهن خود را نیک بشناسند و از توفیقات عظیم نیاکان‌ خود در راه دانش و بینش و خدمت به جامعهء انسانی الهام بگیرند و تجارب‌ معتبر و موفق دیروز را سر مشق کوشش و تلاش امروز قرار دهند.