. (1392). بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبانشناسی
نقش‌گرای سیستمی. زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز), 66(227), 113-135.
. "بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبانشناسی
نقش‌گرای سیستمی". زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز), 66, 227, 1392, 113-135.
. (1392). 'بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبانشناسی
نقش‌گرای سیستمی', زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز), 66(227), pp. 113-135.
. بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبانشناسی
نقش‌گرای سیستمی. زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز), 1392; 66(227): 113-135.
بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبانشناسی
نقش‌گرای سیستمی
تاریخ دریافت: 27 مهر 1391،
تاریخ بازنگری: 24 اردیبهشت 1393،
تاریخ پذیرش: 15 دی 1392
چکیده
در این مقاله ابتدا به بررسی و تبیین دیدگاه تحلیلی هلیدی در قالب زبانشناسی نقشگرایِ سیستمی پرداخته شده است و مفاهیمی نظیر فرانقشهای سهگانه اندیشگانی، بینافردی و متنی تبیین شده و فرایندهای مادی، کلامی، رفتاری، ذهنی و رابطهای توضیح داده شده است. سپس به نقش مشارکین فرایند، کنشگران، کنشپذیران و حامل و محمول پرداخته شده و در پایان، عناصر پیرامونی فرایند نیز از نگاه هلیدی توضیح داده میشود. بر مبنای دیدگاه فوق، تحلیلی از دو غزل خاقانی و حافظ ارائه شده است، این غزلها از نظر وزن و قافیه و موضوع به یکدیگر بسیار نزدیکاند. خاقانی از دوازده فرایند مادی، چهار فرایند رابطهای، سه فرایند رفتاری و یک فرایند وجودی در غزل خود بهره گرفته و حافظ از سیزده فرایند مادی، پنج فرایند رفتاری، سه فرایند رابطهای و کلامی و یک فرایند وجودی استفاده کرده است، هر دو شاعر بیشتر از افعال حال بهره جستهاند. مشارکین فرایند در هر دو غزل بیشتر شامل شاعر، بادصبا، صبحدم و معشوق است و رابطه کنشگرها و کنشپذیرها نیز در دو غزل درخور توجه است. عناصر پیرامونی در دو غزل شامل عناصر مکانی، زمانی، چگونگی و علت است و خاقانی و حافظ بیشتر از عنصر مکانی و چگونگی در غزل های مذکور استفاده کردهاند.
ابتدای صفحه