دوره 76 (1402)
دوره 75 (1401)
دوره 74 (1400)
دوره 73 (1399)
دوره 72 (1398)
دوره 71 (1397)
دوره 70 (1396)
دوره 69 (1395)
دوره 68 (1394)
دوره 67 (1393)
دوره 66 (1392)
دوره 65 (1391)
دوره 55 (1390)
دوره 54 (1390)
دوره 53 (1389)
دوره 52 (1388)
دوره 51 (1387)
دوره 50 (1386)
دوره 49 (1385)
دوره 48 (1384)
دوره 47 (1383)
دوره 46 (1382)
دوره 45 (1381)
دوره 44 (1380)
دوره 43 (1379)
دوره 42 (1378)
دوره 41 (1377)
دوره 40 (1376)
دوره 39 (1375)
دوره 38 (1374)
دوره 37 (1373)
دوره 36 (1372)
دوره 35 (1371)
دوره 34 (1370)
دوره 33 (1369)
دوره 32 (1363)
دوره 31 (1362)
دوره 30 (1357)
دوره 29 (1356)
دوره 28 (1355)
دوره 27 (1354)
دوره 26 (1353)
دوره 25 (1352)
دوره 24 (1351)
دوره 23 (1350)
دوره 22 (1349)
دوره 21 (1348)
دوره 20 (1347)
دوره 19 (1346)
دوره 18 (1345)
دوره 17 (1344)
دوره 16 (1343)
دوره 15 (1342)
دوره 14 (1341)
دوره 13 (1340)
دوره 12 (1339)
دوره 11 (1338)
دوره 10 (1337)
دوره 9 (1336)
دوره 8 (1335)
دوره 7 (1334)
دوره 6 (1333)
دوره 5 (1332)
دوره 4 (1330)
دوره 3 (1329)
دوره 2 (1328)
دوره 1 (1327)
به دوری عیسی از پیوندِ «عیشا»، «ایشا» یا «اشیا»؟ (تأملی در یک بیت از قصیدۀ ترسائیۀ خاقانی)

اکبر حیدریان؛ سید جواد مرتضایی

دوره 70، شماره 236 ، اسفند 1396، ، صفحه 81-98

چکیده
  دیوان خاقانی به جهت دیریابی و دشواری و نیز به سبب اشتمال بر قصاید استوار و غرّا، از دیرباز موردتوجّه شارحان بوده و ایشان کوشیده‌اند تا با حل مشکلات لفظی و معنوی، به عوالم خیال شاعر راه یابند. در میان قصاید خاقانی، قصیدۀ ترسائیه از اهمّیت خاصی برخوردار است. این قصیده به دلیل ذکر اصطلاحات مسیحیت که نظیر آن در قصاید دیگر دیده نمی‌شود ...  بیشتر

جهان در باور خاقانی

یحیی ستوده افشرد؛ میرجلال‌الدین کزازی

دوره 69، شماره 234 ، اسفند 1395، ، صفحه 75-94

چکیده
  دنیا و چگونگی آن در آثار خاقانی شروانی، سخنور بلند پایة ادب فارسی، بازتاب چشمگیری دارد. وی چون حکیمی ژرف اندیش، چهرة راستین دنیا را درسروده ها و نوشته های خود به تصویر کشیده است. خاقانی در بیان این دیدگاه، از باور آیین ایرانی و اندیشة مکتب عرفان و تصوّف و دیدگاهی نشأت گرفته از شریعت بهره جسته است. خاقانی با بهره جستن از چهرة اهریمنی ...  بیشتر

تأملی در تصحیح چند بیت از دیوان خاقانی

سعید مهدوی‌فر؛ علیرضا شوهانی

دوره 69، شماره 234 ، اسفند 1395، ، صفحه 153-166

چکیده
  تصحیح متن یکی از مهم‌ترین مقوله‌های پژوهشی در حوزۀ ادبیّات کهن است که می‌توان آن سنگ‌بنا و شالودۀ بایستۀ دیگر تحقیقات دانست. این امر در پیوند با آثار سخنوران بزرگ اهمّیّت بیشتر و عمده‌تری پیدا می‌کند. یکی از مصادیق روشن در این باب، دیوان افضل‌الدّین بدیل خاقانی شروانی، شاعر بی‌بدیل سدۀ ششم هجری است. اختصاصات فنی و دشوارهای خاص ...  بیشتر

نگاهی به وصف‌های خاقانی برپایۀ نظریّۀ تقابل‌های دوگانه

اکبر شاملو؛ غلامرضا سالمیان؛ نسرین خانی

دوره 69، شماره 233 ، شهریور 1395، ، صفحه 123-139

چکیده
  تقابل­های دوگانه از مهم­ترین مباحث مورد توجّه ساختارگرایان است و بر اساس یک فلسفی که بنیاد هستی را بر مبنای تقابل­های دوگانه می­انگارد، ایجاد شده است. در پژوهش حاضر برآنیم تا با تحلیل اشعار وصفی خاقانی از منظر نظریّۀ تقابل دوگانه، دریابیم که تقابل­های دوگانه چه تأثیری در شکل­گیری محتوای شعر خاقانی داشته است؟ نتایج پژوهش ...  بیشتر

لحن حماسی در شعر خاقانی

نرگس اسکویی

دوره 67، شماره 230 ، مهر 1393، ، صفحه 1-23

چکیده
  لحن که مهمترین عامل فضاسازی و تأثیرگذاری بر مخاطب در شعر است، از دو منبع خلق و خوی راوی و عوامل و جزئیات ساختاری و سبکی شعر نشأت می‌گیرد. خاقانی روحیه‌ای حساس و زودرنج دارد. این خصلت به اضافۀ پای‌بندی به اعتقادات مذهبی و آموزه‌های عرفانی چون استغنا و آزادگی، موجب بروز کنش‌هایی مبارزه‌طلبانه و حماسی در برابر بسیاری از نیروها و پدیده‌ها ...  بیشتر

بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبان‌شناسی نقش‌گرای سیستمی

علیرضا نبی لو

دوره 66، شماره 227 ، شهریور 1392، ، صفحه 113-135

چکیده
      در این مقاله ابتدا به بررسی و تبیین دیدگاه تحلیلی هلیدی در قالب زبان­شناسی نقش­گرایِ سیستمی پرداخته شده است و مفاهیمی نظیر فرانقش­های سه­گانه اندیشگانی، بینافردی و متنی تبیین شده و فرایندهای مادی، کلامی، رفتاری، ذهنی و رابطه­ای توضیح داده شده است. سپس به نقش مشارکین فرایند، کنش­گران، کنش­پذیران و حامل و محمول ...  بیشتر

ختم الغرائب خاقانی و مثنوی سرگردان
دوره 52، شماره 209 ، مرداد 1388، ، صفحه 21-35

چکیده
  از هنگامی که استاد ضیاء الدین سجادی متن 638 بیتی مثنوی منسوب به خاقانی را که در یکی از متفرعات بحر هزج سروده شده بود، با عنوان ختم الغرائب منتشر ساخت اثری به نام ختم الغرائب در شمار آثار خاقانی و در کنار دیوان ، تحفه العراقین و منشآت او شهرت یافت...  بیشتر

متناقض نمایی در قصاید خاقانی
دوره 50، شماره 201 ، مرداد 1386، ، صفحه 1-18

چکیده
  متناقض نمایی در حقیقت یک امکان زبانی است برای برجسته سازی که به جهت شکستن هنجار زبان و عادت ستیزی موجب شگفتی و در نتیجه التذاذ هنری می شود. متناقض نمایی با تضاد (طباق) متفاوت است...  بیشتر

آرایش و آفرینش واکی، شیوه ای بدیع در آفرینش هنری (بر پایه دیوان خاقانی)
دوره 47، شماره 193 ، بهمن 1383، ، صفحه 1-34

چکیده
  شاعران از شیوه های گوناگونی برای آفریدن مضامین ‍ژرف و آراستن کلام خویش بهره برده اند و سخن شناسان و ناقدان کوشیده اند که اسباب و ساز و کار این زیبایی ها را بیابند؛ بر آنها نامی بنهند و بر ایشان قواعدی وضع نماید...  بیشتر

تصحیح دو واژه از قصیده "حرزالحجاز" خاقانی
دوره 47، شماره 193 ، بهمن 1383، ، صفحه 55-67

چکیده
  شیر پژوهش درباره شعر و اندیشه خاقانی به ویژه در دو دهه اخیر رو به رشد بوده است؛ با این وجود شعر و شاعر دیرآشنای شده ششم ه.ق همچنان پژوهشای بسیاری را می طلبد...  بیشتر

آیا خاقانی زن‌ستیز است؟!
دوره 53، شماره 220 ، اسفند 1382، ، صفحه 21-42

چکیده
  چکیده زن و جایگاه حقوقی و انسانی وی از بحث‌های داغ مکاتب فکری معاصر به‌خصوص اومانیسم و فمینیسم است و موضوعی است که محققان و نویسندگان و شاعران زیادی- درگذشته و حال- ضمن آثار خویش به آن پرداخته‌اند. خاقانی نیز یکی از شاعرانی است که حضور زن در دیوان او بازتاب قابل توجهی دارد و اشعارش در این خصوص، زمینه‌ساز نقدهای تندی علیه او ...  بیشتر

نکته های نویافته درباره خاقانی
دوره 45، شماره 185 ، بهمن 1381، ، صفحه 1-6

چکیده
  اگر بپذیریم که شعر رستاخیز کلمات است و هنر شاعر نوعی آشنایی زدایی از زبان است، خاقانی شروانی یکی از نوادر شعر جهان به حساب می آید. بی گمان خاقانی یکی از شگفتی های ادبیات ایران است...  بیشتر

خاقانی و هند
دوره 44، شماره 178 - 179 ، شهریور 1380، ، صفحه 95-118

چکیده
  حسان العجم افضل الدین بدیل بن علی خاقانی، ملقب به حقایقی شروانی (م: 595 ق) یکی از بزرگترین سخنوران شعر فارسی است؛ شاعری که دتر سرودن انواع شعر به ویژه در قصیده سرایی، در طول تاریخ ادبیات فارسی، برجستگی و بلندمرتبگی خاصی دارد. مضامین نو، ترکیبات ناب و تازه، گستره معلومات علمی در زمینه های گوناگون همراه با باریکی اندیشه و وسعت دامنه تخیل ...  بیشتر